De term ONTWAKEN wordt vaak gebruikt in yogische geschriften. In 2014 verscheen de film AWAKE over het leven van Paramahansa Yoganada, een yogi uit de vorige eeuw die een groot deel van zijn leven in Amerika doorbracht om het materialistische Westen bewust te maken van de innerlijke realiteit.
Maar wat wordt er bedoeld met ONTWAKEN?

De oude yogi’s vertelden het ons: je slaapt!
Denk je dat je wakker bent?

Bijna ieder mens kent wel het gevoel dat hij of zij zich afvraagt, heb ik dit of dat nou gedroomd of is het werkelijk gebeurd?
Dit eenvoudige feit geeft al aan hoe we in verschillende staten van bewustzijn tegelijk kunnen verkeren.
Veel gevoelige mensen hebben er last van dat de stemming van een nare droom de hele dag bij hen kan blijven, net als de sfeer van een moeilijk gesprek.
Maar ook de ontspanning van een mooie vakantie, de liefde van een vriend of vriendin die ons bezoekt, een warme welkom, mooie muziek kan ons in een sfeer brengen die langer bij ons blijft.
Als yogaleerlingen een mooie meditatie hebben gehad hoor je hen vaak zeggen: “het is nog zoveel dagen bij me gebleven”.
Of ze vragen: hoe kan ik dit vasthouden?

Waarom zeggen yogi’s dat we slapen als we toch zeker onze ogen open hebben?
Hoe dat, als we horen wat iemand vertelt? Hoe kan dat, als we onze aandacht bij ons dagelijks werk hebben?

Het is eigenlijk heel eenvoudig.
In yoga onderscheiden we innerlijk bewustzijn en uiterlijk bewustzijn.
Als kinderen geboren worden leven ze in hun innerlijk bewustzijn.
Het uiterlijk bewustzijn moet nog komen. Ze hebben een fysiek lichaam gekregen van hun ouders, dit lichaam moet nog groeien en gaan werken.
De zintuigen moeten zich nog gaan ontwikkelen, ze zien niet wat wij als volwassenen zien.
Toch weet iedereen die wel eens een baby heeft vastgehouden dat ze wel zien, ze kijken bijvoorbeeld boven je hoofd en gaan lachen of worden rustig.
Dan begint het leven, ze gaan spelen en ontmoeten andere kinderen en volwassenen, er ontstaan indrukken. Ze leren van ik en jij, van fijn en niet fijn. Er ontstaat verlangen en tegenzin, er ontstaat een denkvermogen waarin indrukken kunnen worden bewaard.
Er komen woorden voor dingen, er ontstaat een denkvermogen, het groeit van concreet naar abstract, ontwikkelt zich, breidt zich uit.
Alle aandacht wordt naar buiten getrokken, het innerlijke wordt “vergeten”, het verdwijnt “achter de sluier”.

Ziehier de drie jasjes die onze ziel gekregen heeft: een fysiek lichaam, een vitaal of energie- en gevoelslichaam, een mentaal of  denklichaam.
In deze “jasjes”, in deze lichamen functioneert de aardse mens.
Waar is de ziel gebleven?

Die is er ook, alleen “verborgen”, zoals men dat zegt.
Naarmate we opgroeiden van kind tot jong volwassenen, werden de aardse “jasjes” dikker, ze ontwikkelden zich, en we functioneren erin.
Dat moet natuurlijk ook, het leven op aarde is lastig zonder denkvermogen en onmogelijk zonder fysiek lichaam.
We functioneren in ons oppervlakte bewustzijn, we hebben een uiterlijk bewustzijn ontwikkeld.
Wat is dan innerlijk bewustzijn?

Yoga is de weg naar ons innerlijk bewustzijn.
Het bewustzijn van ons geestelijk zelf, onze ziel.
Er zijn een aantal stadia die je doorloopt op deze ontdekkingsreis van je zelf, die begint in de innerlijke stilte.
Zonder innerlijke stilte is er geen yoga.

En degenen die het geprobeerd hebben weten dat het een hele klus is om die innerlijke stilte te bereiken. Er zijn vele oefeningen voor die ook in het Westen steeds meer bekend worden. Niet iedereen zal die dringende behoefte ervaren tot het ontdekken van iets dat men mist, maar waarvan men nog niet weet wat het is. Maar degenen die dit verlangen kennen gaan zoeken en mogelijk komen ze uit bij meditatie.

Meditatie begint met het tot rust brengen van lichaamsgewaarwordingen, gevoelens en gedachten om het bewustzijn in een stilte te laten.
Het is fijn als je iemand vindt die je hier kan brengen en die ook weet hoe je verder kunt gaan.
Want het eindigt niet met stilte, het is pas het begin.

In het begin dreigt stilte vaak over te gaan in slaap. Er kunnen droombeelden verschijnen of men valt echt in een onbewuste slaap, er is “niets”.
Maar naarmate men meer oefent en vordert zal men zien dat in die stilte een uitzonderlijke helderheid kan ontstaan, een bewustheid.
En de stilte ontvouwt zich, het openbaart van alles, afhankelijk van de persoon en het punt van ontwikkeling. Je kunt zomaar een antwoord krijgen op iets waar je mee worstelde, een inzicht, een ingeving, een oplossing.

Men kan liefde en zachtheid, vrede en geluk ervaren die niet ontstaan door de gedachte aan een geliefde, maar die zich zomaar aan je voordoen, van binnenuit. Er kan zich van alles openbaren in die innerlijke stilte.
Stilte is het begin van meditatie.  Meditatie leidt tot het ontwaken van het innerlijk bewustzijn, het ontwaken tot je ware zelf.

Yoga is het proces van “herinneren”, van het scheuren van de sluier, zodat de innerlijke werkelijkheid ervaren kan worden.
De ziel ontwaakt, men wordt voor de tweede keer geboren.

Lopamudra

” Er is altijd (het is waarschijnlijk onvermijdelijk) het pad van de worsteling en er is het pad dat door de zon wordt verlicht.
En na veel studie en onderzoek heb ik een soort spirituele ambitie gekregen, als het zo genoemd mag worden, om een zonovergoten pad naar de wereld te brengen om de noodzaak van lijden en strijd te elimineren. “

Een opmerkelijk teken van omkering van je vitale wezen, door de invloed van Agni, is dat je je moeilijkheden en obstakels met een glimlach onder ogen ziet. Je zit niet meer in zak en as, klagend over je fouten, je volkomen beteuterd te voelen omdat je op dit moment niet helemaal bij de les bent.
Een depressie verjaag je eenvoudig met een glimlach.  Je maakt je niet druk omdat je fouten maakt: met een glimlach erken je dat je een fout hebt gemaakt en met een glimlach besluit je de dwaasheid in de toekomst niet te herhalen. Depressie en somberheid worden gecreëerd door vijandige krachten die nergens zo blij mee zijn als met het bezorgen van melancholische stemmingen.
Nederigheid is inderdaad één ding en depressie iets heel anders, de eerste een goddelijke beweging en de laatste een zeer ruwe uitdrukking van duistere krachten.
Zie daarom je problemen vreugdevol onder ogen, verzet je met onveranderlijke opgewektheid tegen de obstakels die de weg naar transformatie omringen.
De beste manier om de vijand te verslaan is hem uit te lachen!
Je kunt dagenlang met hem vechten en worstelen zonder dat hij aan kracht inboet; maar lach hem maar een keer uit en zie! hij gaat op de knieën. Een lach van zelfvertrouwen en van geloof in het Goddelijke is de meest verpletterende kracht die mogelijk is – het verstoort het front van de vijand, veroorzaakt verwoesting in zijn gelederen en draagt je triomfantelijk vooruit.

…de “welwillendheid” is de Harmonie (op psychisch vlak natuurlijk), het is de wil dat alles psychologisch gezien goed gaat. Ik vond dit best interessant. En het is goed dat het weer onder de aandacht komt; het is een manier die binnen ieders bereik ligt, die iedereen kan begrijpen – er worden geen buitengewone dingen van je gevraagd: er wordt welwillendheid gevraagd.
Toen ik dit weer tegenkwam, glimlachte ik en vond het amusant, ik zei tegen mezelf: “Nou, ik had hetzelfde kunnen schrijven over opgewektheid! Ik had kunnen zeggen: ‘Wees opgewekt en je zult overal opgewektheid zien.'” – Men kan veel dingen noemen (Moeder draait langzaam haar hand alsof ze verschillende facetten wil presenteren), het doet me altijd denken aan een caleidoscoop met kleurarrangementen om iets anders uit te drukken dat, zodra het wordt uitgedrukt … slinkt, wordt verminderd, veralgemeend en uiteindelijk binnen ieders bereik komt.
Maar op dit moment speelt zich een GEWELDIG conflict op aarde af, en er is deze wonderbaarlijke goddelijke genade altijd helpend, altijd strevend naar het betere en druk uitoefenende:
“Kom nu, wees opgewekt, kom nu, wees welwillend, kom nu, heb, ja, heb die innerlijke harmonie van tevredenheid, hoop, geloof. Accepteer niet de vibraties van …ontbinding – de vibraties die je naar beneden halen, degraderen en tot je vernietiging leiden.”

Er komt een moment waarop het leven zoals het nu is, het menselijk bewustzijn zoals het nu is, absoluut ondraaglijk voor je lijkt, het creëert een soort walging in je, weerzin; en dan zeg je: “Nee, dit is het niet, dit is het niet; dat kan het niet zijn, dit kan zo niet doorgaan.”
Welnu, als je op dat punt komt in je leven, hoef je alleen maar alles – al je inspanning, al je kracht, je hele leven, je hele wezen – in deze kans te gooien, of zo je wilt, in deze uitzonderlijke mogelijkheid die wordt geboden om over te steken naar de andere kant. Wat een verademing om je voeten op het nieuwe pad te zetten, dat wat je ergens anders heen zal leiden!
Het is de moeite waard om heel veel bagage voor achter te laten, om van veel dingen af te komen zodat je die sprong kunt maken. Dat is hoe ik het probleem zie.
In feite is het het verhevenste van alle avonturen, en als iemand ook maar een beetje de ware geest van avontuur in zich heeft, is het de moeite waard alles op het spel te zetten om alles te bereiken.

–  DE MOEDER –

Laat in ons hart de vlam van vooruitgang branden.
De Moeder

Geestelijke groei, ontwikkeling van het innerlijke en het hogere bewustzijn is yoga. Het bewustzijn van de aardse mens is gericht op het leven. Ons zintuiglijk bewustzijn geeft ons informatie over de wereld om ons heen. We kunnen ruiken, proeven, zien, voelen en horen. De deuren openen naar buiten, zegt men in de yoga, zo is de mens gewoon gemaakt. En dat moet ook. We zijn als mens geboren en dus hebben we al die informatie nodig om een aards leven te kunnen leven, ons staande te houden op aarde, iemand te worden. Toch zijn er nog heel veel andere ervaringen te beleven dan alleen de uiterlijke, de zintuiglijke en aardse. Er zijn nog heel veel meer werelden te bereizen dan alleen de aardse wereld.

Het heelal is verdeeld in zeven grote sferen volgens de yogi’s. De aardse wereld is de onderste sfeer, die van materie. De andere sferen, die uiteraard verbinding hebben met onze chakra’s, zijn voor de mens meestal niet toegankelijk en onbekend. Om ons hiervan bewust te worden, om onze mogelijkheden uit te breiden en ons grotere zelf te ontdekken, moeten we oefenen meer subtiele staten van zijn gewaar te worden. Velen van ons zijn daar al aan begonnen, we voelen iemands verdriet, we horen iemands gedachten, we weten of voelen waar iemand pijn heeft. Dat kan ook wel eens verwarrend zijn. Men vraagt zich dan af of wat men voelt van zichzelf of van de ander is. Maar ook gewaarwordingen van inspiratie en intuïtie zijn gevolgen van het openen van bewustzijn, of dit nu toevallig of heel bewust gebeurt. Om ons subtielere, innerlijke bewustzijn te kunnen ontwikkelen moeten we leren stil te worden en de deur naar binnen en de doorgang naar boven te openen.

Alle yogamethoden hebben deze bewustzijnsontwikkeling als doel, zij het elk op zijn eigen manier.

Er komt een moment in je ontwikkeling dat je de deur naar binnen leert openen of dat deze door een gebeurtenis of aanleg geopend wordt. Soms laat het zich plotseling ervaren, bijvoorbeeld door het lezen van woorden van wijzen, door het kijken naar de zee of naar de sterren, door een inspirerend persoon te ontmoeten, maar het kan ook gebeuren door een heftige gebeurtenis waardoor alles wat je dacht wat je was ineens van je afgenomen wordt en alleen je innerlijk zelf overblijft. Het kan heel langzaam gaan door je persoonlijke evolutie, door rijping, maar het kan ook heel plotseling gaan. Het hangt er helemaal van af hoe je bent op welke wijze het kan gebeuren.

In ieder geval, hoe je ook bij dit beginpunt aankomt, het is belangrijk om verder te gaan. Een eerste opening brengt altijd een belofte met zich mee, je ervaart iets dat je leven voorgoed verandert, maar dat is pas het begin.

De weg van bewustzijnsontwikkeling brengt net als onze aardse groei momenten van glorie en overwinning, momenten van teleurstelling, van het even niet meer weten, van hoop en inzicht om verder te gaan.
We zullen ervaren dat onze eigen menselijke gewoonten, gedachten, verlangens, emoties en zelfs ons lichaam vol hindernissen zitten voor deze groei. Daarom noemt men geestelijke groei ook wel ontleren.

Ontwikkeling van bewustzijn vindt niet alleen in de hoogte plaats. Er is ook een groei van bewustzijn in de diepten van het leven. En stilstand ervaren is niet altijd stilstand, net als achteruitgang ervaren niet altijd achteruitgang is.
De ziel leert van alle ervaringen. Het bewustzijn verruimt zich naar alle kanten, naar boven, naar beneden en naar alle andere richtingen. Vaak denken we dat vooruitgang ligt in het bereiken van grotere hoogten, meer licht, nieuwe ervaringen. Maar een golf die omhoog gaat valt ook weer neer. Zo zullen we ervaren dat onze hogere bewustzijnsmomenten gelegenheid moeten krijgen om zich te voegen bij ons “gewone” bewustzijn, zodat het een innerlijk bereik wordt en niet een uitstapje naar boven dat we kwijtraken en steeds opnieuw moeten zoeken.

In de Integrale Yoga is dat meenemen van het hogere bewustzijn naar het dagelijkse bewustzijn van het allergrootste belang.

Soms ervaren we een stijgende lijn, dan weer een dalende. Als het dalen voorbij is merken we vaak een tijd daarna dat we toch verder gekomen zijn.
Soms zijn er periodes van ogenschijnlijke stilstand, er lijkt niets te gebeuren ook al doen we nog zo ons best. Het zijn de periodes van assimilatie, van het opnemen van de ervaringen, het bezinken, die dit gevoel geven.
Dan zijn er de bewegingen van uitbreiding. Een bepaalde ervaring blijkt dan nog veel meer in zich te dragen, het bewustzijn verruimt, de ervaring wordt voller, of anders, machtiger of intenser. En dan komt alles weer tot rust.

De mens die een yogapad bewandelt ondergaat vaak grote veranderingen in het gevoel van zichzelf, het veranderen van het ik-besef, de overgang naar een spiritueel bestaan. Mensen duiden dit vaak aan met woorden als: “eindelijk mezelf”, alsof ze dit innerlijk zelf, dit hogere zelf al kenden, maar niet wisten hoe te ervaren. Ook het aardse bestaan kan heel anders worden ervaren, vanaf een andere hoogte gezien of van binnenuit. Alles kan er anders uit komen te zien en toch op een bepaalde manier is alles ook hetzelfde gebleven, alleen niet voor jou.
Yoga wordt daarom vaak begeleid. Het kan belangrijk zijn om ervaringen te delen of raad te vragen in de perioden die nieuw zijn.
Natuurlijk geven de boeken van Sri Aurobindo en de Moeder alle informatie die je nodig hebt. Op ons yogacentrum lezen we deze boeken, spreken en mediteren erover en brengen we lessen in de praktijk.
De één weet meer van het ene aspect, een ander ervaart weer een ander aspect en werkt dat uit. Met elkaar wordt het een levende yoga, een allesomvattende yoga, een levende weg en een levend leven.

Als de hemel op aarde kan komen, als het goddelijke verborgen is op aarde, zoals Sri Aurobindo uitlegt, dan zullen er dus mensen zijn die kunnen opstijgen tot de hemelse sferen, die ervaring in hun innerlijk dragen en vervolgens op aarde lopen en leven. Het aardse leven aangaan met deze innerlijke hoogten is een hele opgave en een moedig strijden, want vergeleken met het licht, de schoonheid en het geluk van de hogere sferen is het collectieve aardse bewustzijn donker, dicht en hard.
Er is veel inzicht en moed voor nodig om het aardse leven aan te gaan met als doel in de duisternis het licht te vinden, de hardheid in flexibiliteit om te zetten en het nee in ja. Eerst graven in jezelf en het licht ontsluiten, dan dit uitbreiden in jezelf, naar de mensen om je heen, naar omstandigheden, naar het leven zelf.
Als geestelijke groei een openbaring van binnenuit is, betekent dit dat we deze bewustzijnskern steeds meer gaan ervaren, van binnenuit. Maar het betekent nog veel meer.
Als deze kern van licht mijn ware zelf is, en deze wordt steeds duidelijker waarneembaar voor mij, als deze zich aan mij als mens openbaart, dan kan ik dat wórden. Alle informatie en de hoogste mogelijkheden liggen hierin besloten. Daarom zei mijn leraar vaak: ’Dat wat je zoekt, dat ben je al. Je weet het alleen niet…’

Yoga is een reis in het innerlijk, het avontuur van het bewustzijn zoals Sri Aurobindo het noemde. Dan zullen we tenslotte kunnen ervaren welke invloed we zelf ondergaan door steeds meer vanuit de ziel te leven. Hoe het denken verandert, de emoties, de kijk op het leven, en hoe zelfs het fysieke lichaam onder invloed komt van de geest. Misschien zullen we ons op een dag hetzelfde realiseren als Sri Aurobindo:

Mijn leven en mijn yoga zijn altijd zowel van deze wereld als van de andere wereld geweest, zonder dat het ene het andere uitsloot. Voor mij is alles Brahman, ik vind het goddelijke overal.
Sri Aurobindo

Lopamudra, Maart 2021

Het zonverlichte pad is geen zorgeloos vakantietripje, geen leven zonder hindernissen. Het is leven als een kind dat zich overal over verwondert, het rent achter een vlinder aan, verzamelt schelpen op het strand, het speelt het spel van het leven, vertrouwend op de hand van de ouder die altijd ergens op de achtergrond aanwezig is.

Wanneer we opgroeien en volwassen worden, groeit het besef van een grillige, fragiele wereld: vriendschappen die zo mooi waren en toch eindigen, vertrouwen dat wordt beschaamd, en verlies, ziekte en de eindigheid van het leven komen in het vizier.
Er zijn zovele redenen om je zorgen te maken en de zorgen van deze tijd zijn van een orde dat je daartegen wapenen geen beginnen aan is.

De behoefte aan een ‘zonverlichte weg’ wordt steeds groter.

Maar wat is dat dan?
Wegkijken van moeilijkheden en blijven lachen? Blindelings ‘ergens’ op vertrouwen dat ervoor zorgt dat het allemaal wel goed komt?

Wanneer je wel eens heel erg diep hebt gezeten, in een sfeer waar je alleen maar duisternis en moeilijkheden zag, en je hebt op dat moment het licht in jezelf aangeroepen, of op dat moment was er een innerlijke overgave en je toestand veranderde alsof het licht aanging, alles werd letterlijk lichter, je voelde je lichter en ineens zag je mogelijkheden in plaats van beren op de weg, dan heb je het zonverlichte pad leren kennen.

In onze yoga (Integrale Yoga) beoefenen we essenties van de bekende yogawegen, vooral de karma yoga (de yoga van het werken) en we zijn bhakta’s (de weg van de liefde voor God). Er is een vertrouwen in de Kracht van boven, de Goddelijke Shakti, die op een feilloze manier ons kleine leven en deze grote wereld leidt.
Het is een kinderlijk vertrouwen, dat meer en meer groeit naarmate de yogaleerling de ervaring krijgt van de kracht van vertrouwen. En wanneer we terugkijken op ons leven, dan zien we de uitwerking daarvan. Wat heb ik me verzet tegen die wending in mijn leven, maar wat heeft het me verrijkt! Wat leek dat verdriet onoverkomelijk, maar kijk eens hoe ik boven mezelf ben uitgestegen!

Ieder mens die een ontwikkeling doormaakt in het leven, herkent dit.

De kracht van Boven of de Goddelijke Shakti (in het christendom wordt gesproken over de Heilige Geest en de soefi’s noemen het de Geest van Leiding) is geen voos woord. We spreken hier over een Kracht die voelbaar en zichtbaar kan worden in ons leven. Het vertrouwen op die Kracht brengt een soort lichtvoetigheid in het leven. Nee, je kijkt niet weg, sterker nog, je hebt de moed om je eigen demonen in de ogen te kijken, want je weet, als ik dit gevecht aanga, dan is de overwinning zeker.

De Moeder glimlachte, en haar lach probeerde ze onder alle omstandigheden te behouden.
In ons magazine van deze zomer lees je diverse teksten van haar, zoals zij het kon zeggen, in alle eenvoud met een overtuigingskracht die onmiddellijk een verandering in je teweeg kan brengen.
Maar ook Sri Aurobindo komt aan het woord en Sri Chinmoy die een volgeling van hem was.

Heel veel leesplezier en laten we elkaar ontmoeten op het zonverlichte pad!

Integrale Yoga wordt ook wel evolutionaire yoga genoemd.
Dat kun je op verschillende manieren opvatten.
Evolutionaire yoga betekent we naar onszelf als mens kijken als een product van de evolutie.

De evolutie van de aarde begint bij materie (de rots, de aarde), vervolgt via plant en dier (het principe van leven) naar de mens, die het denkvermogen belichaamt.
Aangezien wij als mens ook uit materie bestaan, nl. een stoffelijk lichaam bezitten, zullen de wetten van de materie invloed op ons hebben. Als mens bezitten we ook een levenskracht, zoals de plant en het dier, we leven, we bewegen, groeien en planten ons voort. De wetten van het leven zullen dus ook invloed op ons hebben.
De mens heeft als enige wezen op aarde een min of meer ontwikkeld denkvermogen, waarover de Veda’s zeggen dat er lang gewacht is op een wezen dat voldoende ontwikkeld was om te kúnnen denken, zodat het mentale vermogen op aarde kon incarneren.

Yoga evolueert mee met de evolutie van de mens, tenminste zo zou het moeten gaan. De mens van 5.000 jaar geleden was een andere mens dan die van nu. Het denkvermogen van de mens is inmiddels zo algemeen ontwikkeld, dat het bij een steeds grotere groep mensen gebruikt wordt om het leven richting te geven.
Bij dit ontwikkelen van het denken komen we uiteraard allerlei aspecten tegen, zoals het nut van gezond verstand, analyseren, abstract denken, maar ook de nadelen zoals piekeren en niet meer kunnen stoppen met denken. Het tot rust brengen van het denken is dan de eerste taak waar we voor staan.
Naarmate we oefenen gaan we er achter komen dat het denkvermogen zijn grenzen kent en dat die overstegen moeten worden om verder te komen.
We ontwikkelen dan een intuïtief denkvermogen, waar de stilte de absolute voorwaarde voor is. De Moeder zegt hierover: er is niets dat het denkvermogen kan doen dat niet en zelfs beter gedaan kan worden in de absolute stilte van het bewustzijn. Dit is een grote overgang voor ons als mens, een ander functioneren, dat tijd nodig heeft om aan het bewustzijn toegevoegd te worden.

Yoga betekent allereerst het zoeken naar de ziel, het vinden van de ziel, het bevrijden van de ziel uit haar gevangenschap in lichaam en denken.
Ook in de Integrale Yoga. Maar in tegenstelling tot de oude yoga’s is dit niet het einddoel, maar de eerste stap.
De tweede stap zou je kunnen omschrijven als leven vanuit de ziel.
Het betekent dus dat je je niet van het leven afzondert om je ziel te bevrijden, maar dat je in contact blijft met het leven door te werken, door te leven.
Hier begint het werk van de integrale yoga.

Het is prima om in de rust van de yogales een mooie meditatieve ervaring te hebben, of volledig tot rust te komen. Maar het is onwaarschijnlijk mooi als meditatie je overkomt als je op straat loopt of in de supermarkt. Het is fijn om je rustig te voelen na een ontspanningsoefening, maar hoe waardevol is het die rust te ervaren in een verhit gesprek, in een moeilijke beslissing, in de turbulentie van het leven?
Deze visie van Sri Aurobindo zou afwijken van de standaard gedachte van yoga.
Hij wilde de aarde niet verlaten om het goddelijke te vinden en ook niet de hemel verlaten om de aarde te winnen, maar de ogenschijnlijke onverenigbaarheid van hemel en aarde oplossen door een andere visie.
Hij wilde zijn yoga niet gebruiken om de wereld te ontvluchten, maar om het leven te veranderen. En het leven veranderen begint bij jezelf.

Evolutionaire yoga betekent te leren begrijpen welke invloed de evolutie heeft op onze pogingen tot innerlijke vooruitgang. Vooruitgang en groei zijn de sleutelwoorden van evolutie, maar we dragen oeroude gewoontes met ons mee die de verandering van ons bewustzijn in de weg staan. Alleen in de spirituele ervaring is er de vrijheid van de ziel, op aarde is er gebondenheid, afhankelijkheid, lijden, onrecht, zwaartekracht.

Na het tot rust brengen van het denken zullen we in aanraking komen met onze lagere bewustzijnslagen, zoals die van ambitie en verlangen en die van angst tot verandering die uiteindelijk de angst voor het einde van het leven als fundament heeft.
De knopen van verlangen zullen moeten worden losgemaakt, verlangen heeft de kleur van nooit bevredigd te zijn.
Omdat we vrije mensen zijn, mogen we zelf kiezen of we een leven willen leiden waarbij onze ziel gevangen blijft in de bevrediging van verlangens, maar de ziel wacht grotere koninkrijken.

Als materie de basis is van het leven op aarde, is ons lichaam dat ook.
Ons lichaam draagt dus ook informatie van miljoenen jaren evolutie in zich.
De wetenschap begint er langzaam achter te komen dat lichamelijke reacties een oeroude bron hebben en dat dit fundament niet zomaar te wijzigen is.

In deze yoga is het belangrijk om van begin af aan te leren de ladder van het bewustzijn niet alleen te bestijgen om het hogere bewustzijn te ontdekken, maar ook om de treden achter je niet te verbranden. Ons bewustzijn blijft in contact met het meest materiele gedurende de klim naar het hogere bewustzijn, zodat de kracht van de geest langs diezelfde ladder ook kan afdalen en in toenemende mate zeggenschap kan krijgen over ons aardse mens-zijn: denken, leven en lichaam. “Wat heb je eraan als je zelf ontsnapt naar de lichtende hoogten maar alles in het aardse onveranderd blijft?” , zou Sri Aurobindo zeggen.
Het paste niet bij hem.
Zijn Yoga is de yoga van de verandering van het aardse bewustzijn.
Dat is stap drie.
Hier is veel moed voor nodig, wijsheid en kracht.
Er is echter een grote hulp voor ons beschikbaar: de kracht van de geest die ons helpt bij ons vallen en opstaan.
Naarmate we vorderen op het pad leren we deze neerdalende kracht kennen en durven we ons meer en meer over te geven aan het goddelijke. We leren het spel van de tegendelen aan te gaan, niet alleen om te leren uitstijgen boven de tegendelen, zoals iedere yoga doet, maar om ze in onszelf te omvatten en uit het tegendeel haar licht te bevrijden.
Om de vreugde van hoog boven hier op aarde, diep beneden, te ervaren.
Om het goddelijke niet alleen innerlijk te ontdekken, maar ook als het fundament van alles op aarde.
God Geest ontmoet God Materie, zou Sri Aurobindo zeggen.

Wij allemaal worden gedreven door de noodzaak te veranderen.
Voor de één is het dringender dan voor de ander.
Evolutie betekent voortdurende verandering en groei.
Alles wat je in jezelf tot stand brengt omdat het je wordt opgelegd, zal niet blijvend van jou zijn. Als je wilt veranderen, doe je dat in volkomen vrijheid.
Yoga kan je houvast bieden op je zoektocht, yoga kan je kennis en inzicht geven, wonderschone ervaringen die uitkomen op nog hogere ervaringen.
Want deze yoga wordt niet gedacht, ze wordt geleefd.
Er is geen einde aan deze boeiende reis van ons bewustzijn.

Lopamudra, juli 2021