In dit bijzondere interview voeren Soerya en Carolina een gesprek over yoga. Doordat ze beiden zowel interviewer als geïnterviewde zijn, ontstaat een ongedwongen gesprek. Hieronder kan je lezen wat hen zoal bezighoudt. Soerya vraagt zich bijvoorbeeld af hoe Carolina op het yogapad is gekomen. Wat volgt zijn openhartige ontboezemingen waardoor we niet alleen Soerya en Carolina beter leren kennen, maar ook kunnen lezen over nieuwe opleidingen die zij beiden ontwikkelen.
Soerya: Hoe ben jij op het yogapad gekomen?
Carolina: Als kind vermoedde en hoopte ik al dat er meer moest zijn dan dit karige bestaan wat we enkel met onze zintuigen waarnemen. De muziek werd voor mij een toevluchtsoord.
Fysiek had ik het ook lastig en de disbalans in mijn spieren door een aangeboren scoliose werd versterkt door mijn carrière als violiste.
Na mijn studie aan het conservatorium kreeg ik direct een orkestbaan. Bij de keuring zei de bedrijfsarts dat ik dit fysiek niet zou gaan volhouden met mijn rug. Dat liet ik mij natuurlijk niet zeggen. Met yoga en een regelmatig bezoek aan masseurs en manuele therapeuten, hield ik mijn baan vol, tot ik rond mijn dertigste in een burn-out terechtkwam. Onder begeleiding van een psycholoog volgde ik een mindfulness training. Daar kwam ik erachter hoe sterk de invloed van het mentale is op het lichaam. De dingen die in mijn hoofd omgingen, werden geprojecteerd op mijn lichaam. Het was bijvoorbeeld voldoende om enkel een stuk bladmuziek op mijn lessenaar te zetten of in te kijken, om de pijn in mijn lichaam weer op te roepen.
Na deze training ging ik op zoek naar een yoga die meer geestelijk gericht was. Integrale Yoga Nederland was de enige yogaschool die ik tegenkwam op internet waar werd gesproken over dat lichaam en geest één zijn, dat dit niet los van elkaar te zien is.
Na een gesprek met Lopamudra heb ik me ingeschreven voor de opleiding. Mijn intentie was vooral om lichaam en geest in balans te brengen, maar gedurende het eerste half jaar van de opleiding ging het zo prikkelen dat ik ook docent wilde worden.
Ook de Hatha yoga werd hier op zo’n wijze gegeven, dat ik de grenzen van mijn lichaam beter begon waar te nemen en te respecteren en vanuit ontspanning het lichaam zelf in de houdingen liet komen.
Mentaal ontspande ik en ik kreeg honger naar meer geestelijke ontwikkeling, juist nu de muziek voor mij even geen toevluchtsoord meer was, was ik nog meer zoekende dan ooit naar de zin van alles.
Wat was voor jou de aanleiding om met yoga te beginnen?
Soerya: Ik voelde me aangetrokken tot de yoga na het lezen van een boek over spiritualiteit. Daarin las ik dat je met een innerlijke houding invloed kunt uitoefenen op het leven. Dat was voor mij nieuw en iets wat ik direct geloofde. Ik zocht een yogacentrum waar innerlijke ontwikkeling centraal staat. Dat heb ik ook gezegd toen ik belde naar het Centrum voor Integrale Yoga, dat destijds nog op het Eendrachtsplein zat. Ik sprak de oude Mataji. Ze zei dat ik aan het goede adres was en dat klopte: ik ben nooit meer weggegaan.
Voordat ik yoga deed vond ik het heel normaal om door omstandigheden geleefd te worden. Het heeft lang geduurd om te leren om niet gefrustreerd te raken door de buitenwereld. Dat kan alleen als je je aandacht richt op jezelf en niet op anderen. Dat is aanvankelijk geen prettig werk, want je ziet aan jezelf zoveel dat veranderd zou moeten worden. Maar als je je niet laat ontmoedigen door de buitenkant, dan komt er een moment dat het besef van de Goddelijke vonk die in je woont, zich bestendigt. Ik voel het nog niet altijd en ik kan er ook nog niet altijd naartoe, maar het besef dat ik dát ben, is er wel altijd. Zelfs in deze tijd waarin we ogenschijnlijk zijn overgeleverd aan een grillig virus, overheidsmaatregelen en overheidssteun, voel ik me een vrije ziel, niet beperkt door omstandigheden.
Welke persoonlijke ontwikkeling heb jij doorgemaakt, die je waarschijnlijk niet had doorgemaakt als de yoga niet op je pad was gekomen?
Carolina: Ik was onrustig en heel perfectionistisch voor mezelf en verwachtte dat ook van anderen. Het leek van buiten alsof ik heel stevig in mijn schoenen stond en wist wat ik wilde, maar ik trok het mezelf altijd heel erg aan wat anderen van mij vonden of tegen mij zeiden. Mijn gevoeligheid nam steeds meer toe en vlak voor mijn burn-out kreeg ik diverse spirituele ervaringen tijdens concerten, die ik op dat moment met niemand kon delen. De zwarte gaten na een concert werden steeds groter.
Mindfulness training liet me inzien hoe te veel perfectionisme je geluk in de weg kan zitten en begon dit los te laten. Ik werd een aangenamer persoon voor mezelf én mijn omgeving.
Ik vervolgde mijn ontwikkeling bij Integrale Yoga, waar ik mezelf beter heb leren kennen. Ik begon langzaam op te krabbelen en de laatste twee jaar ging ik zien dat ik een beetje doorgeslagen was naar de andere kant. Ik werd vlak en onverschillig en misschien wel iets té meegaand, Waar ik eigenlijk karakter en leiderschap mocht tonen, bewoog ik met iedereen mee. Tegenwoordig komt er steeds meer kracht van binnenuit en ga ik zien dat ik mag staan voor wat ik denk of voel. Ik heb nog steeds niet zoveel meningen, maar als ik iets door ervaring weet, mag ik daar best voor gaan staan.
Soerya: Dat is voor mij herkenbaar. Ik was zelf een gevoelig en naïef kind. Om mezelf te beschermen heb ik ook lange tijd een onverschillige houding aangenomen tegen mensen. Die houding is voor een bepaalde tijd nodig geweest, maar naarmate je jezelf ontwikkelt komt er een moment waarop je wel om kunt gaan met die gevoeligheid, met dat perfectionisme of wat het dan ook is wat moeilijk te hanteren is. En dan mag je die onverschilligheid weer loslaten.
Hoe beleef jij de coronacrisis?
Carolina: Dat klinkt heel gek, maar eigenlijk alleen maar positief. In het begin van de coronaperiode werd ik erg in beslag genomen door het zorgen voor een dierbare. Dat werkte voor mij heel relativerend.
Ook kocht ik meteen in september een fiets, onder andere om het ov te vermijden. Dit was heel helend voor lichaam en geest.
Los daarvan kan ik me heel goed vermaken in mijn eentje en ben ik graag thuis en in mijn tuin.
Het is een tijd waarin je helemaal met jezelf bezig kunt zijn. Met de Kerst had ik lekker veel gegeten, zitten Netflixen, lezen, puzzelen… ik werd een beetje inert en mijn lichaam begon oude kwaaltjes te vertonen. Dus na de Kerst ben ik maar eens fysiek met mezelf aan de slag gegaan, met hatha yoga. Als ik pijn heb in mijn lichaam grijp ik als eerste naar de yogatherapie van Remo Rittiner. Ik ben van nature hypermobiel – te flexibel in de gewrichten – dus dan helpt het om eerst mobiliserende oefeningen te doen. Eerst een beetje kracht opbouwen en dan gaandeweg naar de houdingen zoals we die binnen de Integrale Yoga doen, zoals de reinigende serie.
Nu kan ik die serie helemaal zelf doorvoelen en krijg ik weer nieuwe ervaringen en inzichten waar ik me voorheen niet van bewust was. Als je lesgeeft ben je altijd met één oog en oor met de leerlingen bezig, toch?
Soerya: Ja, zelf met aandacht yoga doen is zo anders dan voor een groep staan.
Tijdens de eerste lockdown was ik heel druk met de omschakeling naar digitaal, maar sinds de huidige sluiting begin ik de ochtend met een lekker muziekje op te zetten, mijn mat uit te rollen en mijn oefeningen te doen. Daarbij luister ik naar wat mijn lichaam op dat moment nodig heeft. Daarnaast heb ik tijd om elke dag een lange wandeling te maken met mijn lieve hondje Bibi, tijd om boeken te lezen, me ergens in te verdiepen. Zo is de yoga nidra op mijn pad gekomen.
Dé ontdekking van de laatste maanden voor mij is dat spanning zowel op individuele als collectieve schaal voor ontzettend veel problemen zorgt. Als je wereld sneller verandert dan jij kunt meebewegen, veroorzaakt dit overbelasting: fysiek, emotioneel en mentaal. De ontwikkelingen op aarde gaan de laatste 100 jaar zo snel dat dit misschien wel het grootste probleem is van deze tijd. Het beoefenen van yoga nidra is een wetenschappelijke methode om hiermee om te gaan. Dankzij de yoga nidra ben ik zelf veel beter gaan slapen. Ik ben bewuster geworden in mijn dromen en ook steeds bewuster in mijn waakbewustzijn, onder andere van de spanning die ik de hele dag door opbouw.
De achtergronden van yoga nidra zijn ook interessant. Daarom ben ik workshops yoga nidra gaan geven. Dat kan ook prima online, en dat is wel zo praktisch in deze tijd.
De drie workshops die ik heb ontwikkeld worden telkens nog verder uitgebreid. Er is nog zoveel meer te ontdekken en te beoefenen! In september komt er zelfs een opleiding voor docenten die graag yoga nidra willen geven.
Carolina: Jaaaah… ik volg jouw yoga nidra workshops en ik kan het echt iedereen aanbevelen!
Mijn ervaringen van de laatste tijd, het teruggaan naar de basis van hatha yoga, hebben me ook inspiratie gegeven om dit met anderen te delen in een nieuwe opleiding: Yoga Essenties.
De zonnegroet en de reinigende serie staan hierin centraal.
De zonnegroet is een belangrijk aspect van de hatha yoga en van het op stroom brengen van de energie. Door de zonnegroet wordt het lichaam opgewarmd om de reinigende serie te kunnen doen. Deze heeft een zeer diepe werking op de organen; door de stroom van prana wordt het lichaam gereinigd. Als je de tijd neemt om zo’n serie met volle aandacht te doen, dan kun je de houdingen doorleven. De reinigende serie is eigenlijk de basis van de hatha yoga. Het is belangrijk die te blijven herhalen vanuit verschillende benaderingen zodat de hatha yoga wordt ingeprent in het lichaam.
Door hier intensief mee bezig te zijn, kun je niet om andere basisprincipes van yoga heen zoals prana, het energielichaam, ontspanning, bewustwording. Als er bijvoorbeeld geen ontspanning is, kun je de reinigende serie niet doorvoelen. Wanneer je de reinigende serie gaat doen vanuit een streven naar perfectie, dat werkt niet. Het lichaam gaat pas stromen als je op een ontspannen manier de houdingen aanneemt en aanhoudt.
Daarom gaan we in de opleiding Yoga Essenties in detail in op deze twee basisseries: De oefeningen waaruit deze series bestaan zijn niet voor iedereen even eenvoudig, maar je kunt ze met een aantal aanpassingen toch doen. Voor docenten is het belangrijk om dit goed over te brengen op de leerlingen. We komen nu eenmaal niet uit India, waar de lichamen met gemak de asanas kunnen aannemen. Hoe noordelijker je gaat, hoe grover de lichamen gebouwd zijn. In het Westen zijn we zo gewend aan stoelen, dat we de meest eenvoudige zithouding vaak niet eens lang vol kunnen houden. Als wij op de grond zitten kunnen we niet zonder handen opstaan. Een Indiër zit met gemak in de lotushouding, maakt zijn voeten los en staat gewoon op!
Ook zijn we vergeten hoe belangrijk het bekken is, zowel qua flexibiliteit als sterkte. Veel westerlingen hangen in de houdingen. Maar kracht is heel belangrijk bij hatha yoga. Door de zonnegroet te doen komt niet alleen kracht in het lichaam, maar ook bewustzijn.
In de opleiding Yoga Essenties dagen we yogadocenten uit om weer zelf op de mat te gaan zitten, alle kennis die ze hebben over een houding te vergeten en terug te gaan naar de ervaring. Terug te gaan naar je liefde voor de yoga.
We geven een opbouw van hoe je rustig naar de reinigende serie toe kunt werken, welke alternatieven je kunt aanbieden en daarnaast herhalen we de basisprincipes zoals de nadi’s. Dat is allemaal voorbijgekomen in andere opleidingen, maar we gaan het bewust herhalen, in andere bewoordingen en niet alleen als theorie, maar ook als praktische ervaring.
Want wat is nu eigenlijk prana? We kunnen er wel een vertaling voor geven, maar kun je het ook ervaren in het lichaam?
Soerya: Wij Westerlingen zijn nu eenmaal niet opgevoed met de cultuur van yoga. Wij doen heel veel met ons denken. Maar met je denken kun je een begrip als prana nooit volledig doorgronden. In de opleiding yoga nidra gaan we ook de yogawetenschap en yogapraktijk met elkaar verbinden. Het is mijn eigen ervaring, en ik zie het ook bij anderen, dat er vaak een kloof is tussen de yoga willen leven en de yoga leven. Alle goede intenties ten spijt, is het vaak moeilijk om van bepaalde neigingen en leefpatronen die je in de weg staan om een natuurlijke persoon te zijn af te komen. Met een natuurlijk persoon bedoel ik de persoon die je zou zijn zonder alle ballast, als je volledig ontspannen en vol vertrouwen iedere seconde van de dag je leven zou leven.
Yoga nidra werkt op ons onderbewustzijn, precies daar waar de wortels van onze persoonlijkheid liggen. Als je in het oppervlaktebewustzijn probeert aan jezelf te werken, bijvoorbeeld door minder naar perfectionisme te streven, dan snoei je als het ware slechts de takken met als gevolg dat de struik weer aangroeit. Kun je echter de wortels uittrekken, dan komt de struik niet meer terug.
De methodes die gebruikt worden in yoga nidra hebben veelal een tantrische achtergrond. Ik vind het belangrijk dat docenten die yoga nidra aan hun leerlingen aanbieden, de achtergronden van de diverse oefeningen kennen en begrijpen waartoe ze dienen.
Naast de theoretische achtergrond en de beoefening van yoga nidra, gaan we in de opleiding ook fysieke series en pranayama doen ter voorbereiding op een yoga nidra sessie. Deze series zijn er vooral op gericht ruimte te maken in het lichaam om prana vrij te laten stromen. De houdingen uit de yogatherapie zijn heel geschikt hiervoor. Het zou leuk zijn als jij me daarbij zou willen helpen.
Carolina: Heel graag. Doen we!
Soerya: Heb jij eigenlijk nog dromen voor de toekomst?
Carolina: Mijn persoonlijke droom was violist zijn. Dat is gelukt. Ik was succesvol maar nu is het klaar. Nu is me ontwikkelen als yogi mijn droom! En dat we een mooi blakend yogacentrum mogen blijven waarin steeds meer verschillende dingen aangereikt worden die allemaal samenkomen in de integrale yoga.
En jij?
Soerya: Blijven groeien. Dat ik mag blijven leren en ontwikkelen. De Moeder zei op haar 90e: “Ik ben de enige hier die jong is.” Zo zou ik graag willen zijn!
