Als opruimcoach helpt Mariette Oostinjen met haar bedrijf HELDER mensen meer rust en ruimte te krijgen, in hun huis en in hun hoofd.
Zo blijft er meer tijd en vrijheid over om te genieten van wat echt belangrijk is.

Hoe ben jij ertoe gekomen opruimcoach te worden?
Vijf jaar geleden kwam ik een artikel tegen over Marie Kondo (Japanse opruimgoeroe, red.) en toen kwam ik erachter dat opruimcoach een beroep is dat je kunt uitoefenen. Ik dacht: dit past helemaal bij mij. Eigenlijk is dat iets wat ik altijd al in me heb gehad. Als je foto’s ziet van mijn kinderkamer, dan valt het op dat alles netjes een plekje heeft, gesorteerd en geordend. Ook in m’n werk was ik altijd bezig met dingen een vaste logische plek geven, structuur aanbrengen. Ik voelde gewoon: dit is wat ik leuk vind om te doen, mensen hier bij helpen.

Waarom schakelen mensen de hulp van een opruimcoach in?
Mensen weten vaak niet waar ze moeten beginnen met opruimen omdat ze geen overzicht hebben of een gebrek aan tijd. Dan kan je het overweldigende gevoel krijgen dat je altijd aan het opruimen bent en er maar geen einde aan komt. Als ze hierin vastlopen nemen ze contact met mij op.
Ze zijn niet zo zeer op zoek naar een opgeruimd huis, maar verlangen naar meer rust. Ze willen zich thuis kunnen ontspannen, zodat het fijn thuiskomen is. Een opgeruimd huis werkt door in hoe je je voelt.
Voor mijzelf geldt dat als ik ’s ochtends wakker wordt en er staat nog een theeglas bij de bank, mijn pannen staan nog op het fornuis, de spullen waarmee ik de dag ervoor bezig was liggen allemaal nog op tafel, mijn dag al niet lekker begint. Maar als ik wakker word, de restjes van de vorige dag zijn opgeruimd, het espressoapparaat is schoon en klaar om mijn eerste kopje koffie te zetten, dat is een frisse start van de dag.
Dat is waar veel mensen behoefte aan hebben. De ervaring van rust waardoor je niet het gevoel hebt dat je achter de feiten aanloopt.

Hoe ga je te werk als opruimcoach?
Mensen denken soms, als ik een opruimcoach inhuur dan moet ik alles wegdoen, wordt mijn huis een soort VT wonen plaatje met lege ruimtes en witte muren. Een opgeruimd huis staat voor mij echter niet gelijk aan minimalistisch. Want wat voor de één rommel is, hoeft dat voor de ander niet te zijn. Maar als je je omgeving zelf als rommelig ervaart dan is het moeilijk om in jezelf rust te voelen.

In een kennismakingsgesprek vraag ik aan mensen hoe de ruimte er voor hun ideaal uit zou zien. Laat alle “ja, maren” en “dat kan niet want ik heb geen plek” los, doe je ogen dicht en visualiseer hoe je eigenlijk zou willen wonen. Wat wil je zien? En hoe wil je dat het voelt?
Vervolgens kijken we waar je zowel letterlijk als figuurlijk over struikelt. Is er een teveel aan spullen? Is er voldoende opbergruimte? We beginnen bij wat ik noem een blauwdruk van de ruimte(s) die we gaan opruimen. Dat is een overzicht van ‘wat doe je in welke ruimte?’ en ‘welke spullen heb je daarbij nodig?’
Het is natuurlijk niet handig als koffiekopjes in de berging staan. Dat is een heel logisch voorbeeld, dat snappen we allemaal. Maar wat je vaak ziet is dat spullen ergens worden neergezet omdat daar toevallig ruimte is, maar dat is niet altijd een logische plek.
Tijdens een opruimsessie kom ik bij iemand
thuis, stropen we de mouwen op en gaan we samen aan de slag.

Dan moet je misschien mensen eerst aanraden een kast aan te schaffen?
Dat is één van de grootste valkuilen als mensen zelf beginnen met opruimen. Ze gaan vaak eerst naar Ikea of naar de Action om kasten en opruimbakken te kopen. De kans dat je dan de verkeerde kast koopt, te grote of te kleine opruimbakken, is groot. Ik adviseer altijd: ga eerst aan de slag, ga nadenken over wat wil je allemaal bewaren, hoeveel heb je, hoeveel heb je nodig? Dus bewust kiezen voor je spullen. Dan kiezen waar je ze wil opbergen en vervolgens heb je een goed beeld van: wat heb ik daarvoor eigenlijk nodig?
Ik heb wel eens mee gemaakt dat ik bij een cliënt kwam die meer rust wilde creëren in de woonkamer, maar er waren weinig kasten. Dan is dat heel lastig – tenzij je overal afstand van doet. Je hebt nu eenmaal voor bepaalde dingen kasten nodig. Maar dat is één van de laatste stappen.

Hoe moeilijk is het voor mensen om afstand te nemen van spullen?
De één is heel erg gehecht aan de kleinste dingetjes en de ander heeft de keuze gemaakt: ik ga dit proces in, ik wil opruimen, en die spullen in dat laatje, wat moet ik eigenlijk ermee? De snelheid waarin iemand keuzes kan maken is wel bepalend voor het aantal sessies dat je nodig hebt.
Ik denk ook dat het grootste probleem is, dat we zoveel spullen verzamelen en het moeilijk vinden om ze los te laten.

Ik kan me voorstellen dat het vertrouwen tussen de klant en de opruimcoach heel belangrijk is. Hoe bouw je een band op?
Als opruimcoach kom je bij iemand thuis. Soms is het ongemakkelijk. Je laat iemand toe in je huis en je laat alles zien. Het is dus belangrijk dat er een goede klik is. Dat je je kunt inleven, dat je mensen het gevoel geeft dat je niet komt oordelen maar komt helpen.

Waarom is het zo moeilijk voor (sommige) mensen om op te ruimen?
Enerzijds omdat veel mensen het heel druk
hebben. Als je fulltime werkt en daarnaast ook wilt sporten, een druk sociaal leven en diverse hobby’s hebt, dan blijft er weinig tijd over om thuis op te ruimen
Anderzijds hebben we veel spullen en worden we constant geprikkeld om dingen te kopen. De Actions, the Flying Tigers verleiden ons om voor weinig geld dingen te kopen. Ik sta zelf ook wel eens in de HEMA met in mijn hand een kopje, zó leuk. Maar bij mij komt daarna de vraag: heb ik het nodig? En wordt ik er echt blij van? Opruimen gaat om bewust kiezen voor wat je wilt bewaren, met welke spullen jij je wilt omgeven. Dit werkt ook door in bewust kiezen welke spullen je koopt.

Merk je dat mensen die opgeruimd hebben ook zorgvuldiger worden in het aanschaffen van nieuwe spullen?
Vaak merk ik dat al tijdens het proces. Dat is een bijkomend voordeel van opruimen, omdat je al je spullen door je handen laat gaan en bewust gaat kiezen, krijg je ook een overzicht van hoeveel je eigenlijk hebt.
Laatst heb ik bij een cliënt de keuken aangepakt. Als je dan bijvoorbeeld de glazen gaat opruimen en je vraagt: staan er nog ergens anders glazen? Dan gaat er nog een deurtje open, hierachter heb ik nog een paar reserve wijnglazen. En in de berging staan er ook nog wat. Dus we brengen dat eerst allemaal samen en leggen het op de keukentafel. Dat doet Marie Kondo ook, hè. Alle kleren op één hoop op het bed en je krijgt een shock effect. Heb ik echt zoveel waterglazen? En zoveel wijnglazen? Zoveel witte T-shirtjes! Doordat je overzicht hebt is het veel gemakkelijker om de verleiding van impulsaankopen te weerstaan.
In deze tijd zie je dat vooral jonge mensen kiezen voor spullen die verantwoord gemaakt zijn; diervriendelijk, goed voor het milieu, goed voor de omgeving. Dat geeft een veel groter geluksgevoel en vaak zijn het hele mooie producten waar veel aandacht aan is besteed.
Je ziet een trend voor bewust kiezen voor kwaliteit. Misschien gaan we weer een beetje terug naar de tijd van vroeger, de tijd toen onze opa’s en oma’s jong waren. Die kochten een eetkamertafel, een mooie kast e.d. en die hadden ze gewoon voor de rest van hun leven. Ook omdat het van goede kwaliteit was. Na 5 jaar kwam niet het fineer los. Ik eet van het servies van mijn oma. Dat is al zo’n 50 jaar oud. Daar word ik dus heel blij van.

Ik heb in het verleden ook wel eens mensen geholpen met opruimen en schoonmaken. Mijn ervaring was, dat als ik na een tijdje terug kwam dezelfde puinhoop er weer was.
Hoe denk jij dat dit komt? En wat is er nodig om die mindset te veranderen?
Opruimen is meer dan spullen verplaatsen en wegstoppen in kastjes. Door bewust te kiezen wat je wilt bewaren en hier een vaste logische plek voor te bepalen creëer je een goede basis. Ik help als opruimcoach bij het creëren van deze basis en leer mensen heel concreet hoe ze moeten opruimen. Het opgeruimd houden heeft vervolgens te maken met regelmaat en het aanleren van nieuwe gewoontes, zoals spullen opruimen na gebruik en de dag afsluiten met een 10-min rondje. Doordat alles een vast plek heeft, hoef je niet meer na te denken over waar je het moet opruimen en kost het dus minder tijd. Je kan ’s avonds met een voldaan gevoel op de bank ploffen met een kopje thee.

Ga je na een tijdje ook nog eens langs om te kijken hoe het gaat?
Ik ga niet langs maar heb wel een terugkoppelmomentje per e-mail of telefoon om te horen hoe het ermee gaat. Lukt het om het bij te houden en kan ik je nog ergens anders mee helpen? Gelukkig is dit meestal niet het geval. Ik krijg vaak te horen: ‘Dit had ik veel eerder moeten doen’

Heb je praktische tips voor onze lezers?
Bedenk eerst wat je wilt in welke ruimte en zorg dat het behapbaar is. Trek niet meteen alles uit de kasten maar begin met een kastje. Een lade. Begin klein! Stel jezelf niet als doel in een weekend je hele huis op te ruimen. De kans dat je zondagavond helemaal uitgeblust en nog niet tevreden op de bank zit is groot en dat werkt demotiverend. Het kost energie om alles door je handen te laten gaan, je moet voortdurend keuzes maken en je wordt geconfronteerd met je spullen: de hoeveelheid en alle herinneringen.

Mijn ervaring is, dat als ik ga opruimen, ik begin misschien met iets kleins, maar alles heeft een relatie met elkaar, dus je bent al heel snel op heel veel plekken tegelijk bezig.
In de sessies leer ik mensen dat zo: als je besluit om vandaag het kastje in de slaapkamer op te gaan ruimen, kom je waarschijnlijk spullen tegen die daar niet horen. Verzamel al die dingen die elders moeten worden opgeborgen in een mand of zoiets. Dus je blijft in de ruimte waar je aan het opruimen bent.
Als je het kastje hebt opgeruimd heb je waarschijnlijk een stapel spullen die weg kunnen en een stapel met spullen die ergens anders opgeborgen moeten worden. De spullen die ergens anders opgeborgen moeten worden breng je naar de ruimte waar ze horen zonder daar te beginnen met opruimen, want die ruimte ga je op een later moment aanpakken. Anders krijg je een sneeuwbaleffect en ga je van de ene naar de andere plek en heb je aan het einde van de dag nergens echt een resultaat behaald.

Opruimen is een hot item geworden sinds Marie Kondo hierover boeken heeft gepubliceerd. Haar insteek is dat opruimen iemands leven verandert. Hoe ervaar jij dat bij jouw klanten?
Dat is zeker ook mijn ervaring. Ik kom soms bij mensen die al heel lang geen bezoek meer durven te ontvangen omdat er schaamte is voor het huis. Dan vertelt iemand je later vol trots dat ze een vriendin heeft uitgenodigd op de thee. Dus dat verrijkt iemands leven op sociaal gebied.
Ik krijg ook vaak reacties dat het huis een rustpunt is geworden, waar je gewoon lekker op de bank kunt zitten. Nu we de laatste maanden allemaal veel meer thuis hebben gezeten zijn veel mensen erachter gekomen dat hun huis helemaal geen rustpunt is, dat is confronterend en daar kan ik dus bij helpen.

Door rust en ruimte te creëren in je huis krijg je ook rust in je hoofd. Je ervaart meer vrijheid, tijd voor jezelf en voor die momenten waar het echt om draait. Want als iemand je op 31 december vraagt hoe je terugkijkt op je jaar en waar je blij van bent geworden, dan noem je waarschijnlijk de momenten waarop je een mooie wandeling hebt gemaakt met een vriend of vriendin, dat lekkere etentje of een mooie theatervoorstelling. Het zijn altijd die verbindingsmomenten die het grootste geluksgevoel hebben gegeven, en niet die dinsdagmiddag dat je in de H&M stond en een mooi jurkje kocht.

Voor meer informatie over Mariette en haar werkzaamheden als opruimcoach: www.heldersos.nl

Een interview door Soerya