Het afgelopen jaar ben ik vaak geconfronteerd geweest met spanning. Hoewel ik mentaal redelijk in staat was te dealen met de sluitingen van het yogacentrum en mijn vertrouwen niet heeft gewankeld, werd ik steeds vaker ’s nachts wakker en was mijn lichaam verkrampt. Ik werd mij bewust van spanningen waarvan ik niet wist dat ik ze had. Omdat deze spanningen naar boven kwamen in onderbewuste toestanden (slaap en droom) vroeg ik me af of Yoga Nidra hierbij iets voor me kon betekenen.

Het was de aanleiding om mij intensiever te gaan verdiepen in de Yoga Nidra van Swami Satyananda Saraswati, de grondlegger van de Yoga Nidra methode die wereldwijd zeer veel beoefend wordt met verbluffende resultaten.
Door deze verdieping en het dagelijks praktiseren van Satyananda Yoga Nidra veranderden de spanningsproblemen al snel. Ook werd mijn concentratievermogen naar een nieuw level opgetild. Ik kreeg steeds meer inzichten in de juiste houding tijdens de Yoga Nidra en daardoor is het beoefenen een heel dynamisch leerproces geworden.

De volgende tekst van Swami Satyananda Saraswaiti illustreert hoezeer deze methode een ondersteuning kan zijn bij de Integrale Yoga. Integrale Yoga immers begint bij het tot rust brengen van onze mentale, vitale en fysieke naturen.

“De yogische filosofie en de moderne psychologie noemen drie basistypen van spanning die verantwoordelijk zijn voor alle kwellingen van het moderne leven. Door de systematische beoefening van Yoga Nidra kunnen deze drievoudige spanningen geleidelijk worden losgelaten.

Spierspanningen zijn gerelateerd aan het lichaam zelf, het zenuwstelsel en de endocriene onevenwichtigheden. Deze kunnen gemakkelijk worden opgeheven door de diepe fysieke ontspanning die wordt bereikt in de staat van Yoga Nidra.

Emotionele spanningen, die voortkomen uit verschillende dualiteiten zoals haat-liefde, winst-verlies, falen-succes, geluk-ongeluk, zijn moeilijker uit te wissen. Dit komt doordat we onze emoties niet vrij en openlijk kunnen uiten. Vaak weigeren we ze te erkennen en worden ze onderdrukt, en de resulterende spanningen raken steeds dieper geworteld. Het is niet mogelijk om deze spanningen te verminderen door gewone slaap of ontspanning.
Een methode als Yoga Nidra kan de hele emotionele structuur van de geest kalmeren.

Mentale spanningen zijn het resultaat van overmatige mentale activiteit. De geest is een draaikolk van fantasieën, verwarring en trillingen.
Gedurende ons hele leven worden de ervaringen die door ons bewustzijn worden geregistreerd, verzameld in het mentale lichaam. Van tijd tot tijd exploderen deze en beïnvloeden ze ons lichaam, onze geest, ons gedrag en onze reacties.
Als we verdrietig, boos of geïrriteerd zijn, schrijven we die toestand van de geest vaak toe aan een oppervlakkige oorzaak. Maar de onderliggende oorzaak achter het abnormale gedrag van de mens ligt in de opgebouwde spanningen op het mentale vlak. Yoga Nidra is de wetenschap van ontspanning die ons in staat stelt om diep in de rijken van het onderbewustzijn te duiken, waardoor mentale spanningen worden losgelaten en ontspannen, en harmonie in alle facetten van ons wezen tot stand kan worden gebracht.”

Bron: Yoga Nidra Swami Satyananda Saraswaiti

Mijn naam is Soerya. Ik ben docent bij Integrale Yoga Rotterdam waar ik o.a. Yoga Nidralessen geef en binnenkort ook een serie workshops over Yoga Nidra.
Ik nodig je uit samen met mij de gelukzalige toestand van ontspanning te ontdekken.

Klik hier voor informatie over de WORKSHOPS

 

Jacqueline Rantong geeft al yogales bij Integrale Yoga Rotterdam sinds 2006. Zelf moeder van drie dochters, nam ze in 2007 de zwangerschapsyogalessen over van Lopamudra. Het bleek een goede zet want sindsdien heeft zij zich met toenemende vreugde ontwikkeld als begeleider van zwangere dames.

Hoe komt het dat je zoveel affiniteit hebt met de zwangerschapsyoga?

Zwangere dames vormen een prachtige doelgroep. Iemand die zwanger is draagt nieuw leven in zich, licht, en dat zie je ook. Je ziet het in het gezicht, iets zachts, iets stralends en puur. Bij baby’s zie je ook dat pure, dat licht. Iets mooiers bestaat er bijna niet, op het aardse vlak dan.
Eén van de leukste dingen aan het geven van zwangerschapsyoga is de sfeer in de groep. Er is direct saamhorigheid. Zwangeren zijn heel open naar elkaar, ze delen al gauw de dingen waar ze last van hebben. Dat zie je in een reguliere groep niet zo snel gebeuren.
Ze voelen zich veilig in de groep en je hoort dat ze erg kunnen uitkijken naar de les, met name vanwege het uitwisselen van ervaringen.
Wat ook meespeelt is dat ik zelf tijdens en na mijn zwangerschappen veel gehad heb aan de yoga. Bij de zwangerschap van mijn jongste dochter kreeg ik bekkeninstabiliteit. Ik kon niet meer lopen en er werd mij verteld dat dat mogelijk ook niet meer zou gebeuren. Door de yoga heb ik mijn bekkenklachten overwonnen en kon ik gelukkig weer lopen.
Met de juiste begeleiding kun je veel doen aan fysieke klachten en zo optimaal genieten van je zwangerschap. Je kunt dan met vertrouwen de bevalling in gaan. Dat is immers iets waar je met vreugde naar moet kunnen uitkijken.

Waarom zou jij zwangerschapsyoga aanbevelen bij zwangere vrouwen?

Ik merk dat de vrouwen in de groep bij aanvang vaak een beetje angstig zijn voor de bevalling. Ze zijn bang voor de pijn en ze hebben er al van alles over gehoord. Er wordt doorgaans veel informatie verstrekt over het medische aspect van bevallen, maar er wordt minder verteld over wat bevallen nog meer kan zijn, namelijk een heel mooi proces van moeder en kind die samen een geboortereis maken. Als moeder ben je bezig nieuw leven te schenken. Het is weliswaar een intensief proces, maar als je goed voorbereid bent, kun je daar toch ontspannen in gaan.  Als vrouw heb je een grote mate van invloed op hoe je de bevalling ervaart; als je met angst voor pijn de bevalling ingaat, dan ervaar je het vaak ook als pijnlijk. Als je stil staat bij het wonder van de geboorte, je verbindt met je kindje, uitziet naar zijn of haar komst en er alles aan doet om het geboorteproces zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen, dan zul je de bevalling anders ervaren. Als je in een toestand van  ontspanning kunt komen, dan kun je ervaren dat het niet per se pijnlijk hoeft te zijn.
Ik bemerkte bij mijn eigen bevallingen, zeker bij de laatste,  dat ik op een gegeven moment in een soort cocon zat; in een toestand van ontspanning van waaruit ik feitelijk waarnam dat er weeën waren in het lichaam,   samentrekkingen, zonder daar persoonlijk bij betrokken te zijn. Ik had niet meer zoiets van ‘wow, dit is heftig!’.
Samen met mijn collega Bianca benadrukken we in de zwangerschapsyogalessen dat vrouwen mogen vertrouwen op de wijsheid van hun lichaam. Een vrouwenlichaam is gemaakt om te baren en heeft alle kennis voorhanden. Juist door yoga te beoefenen leer je het lichaam te ontspannen, waardoor die kennis tot je beschikking komt. Vandaar dat er tijdens de zwangerschapsyoga ook veel aandacht wordt besteed aan ontspanning. Een  ontspannen lichaam is het halve werk! Het is belangrijk dat vrouwen beseffen dat ze eigenlijk al helemaal klaar zijn voor de bevalling, ze hoeven zich alleen maar te verbinden met hun innerlijke wijsheid. Yoga helpt hen daarbij.

En merk je ook dat de dames die hier komen voor de les dit van je kunnen aannemen?

Het is zo leuk om te zien, het merendeel heeft bij de eerste les toch wel wat angst voor de bevalling en tegen de tijd dat ze bijna uitgerekend zijn, dan merk je dat ze er gewoon klaar voor zijn. Ze hebben er dan vaak zin in! Ik heb eigenlijk nog nooit mee gemaakt dat iemand tegen die tijd er nog erg tegenop zag. Er verandert iets in de uitdrukking, er is een bepaalde berusting: ik ben er klaar voor.
Ook in de reacties achteraf horen we vaak dat ze veel aan de lessen hebben gehad. Zelf als er medisch moet worden ingegrepen kunnen ze vaak kalm blijven en goed omgaan met de situatie dankzij de ademhalings- en ontspanningsoefeningen.

Welke vragen en issues kom jij het vaakst tegen tijdens de lessen?
Dat zijn voornamelijk de fysieke bijkomstigheden zoals bekkenklachten, misselijkheid, vermoeidheid. In iedere groep heb je altijd wel één of twee mensen met bekkenklachten. Ook rugklachten komen vaak voor. Maar deze en andere fysieke ongemakken worden vaak veroorzaakt door een disbalans van het bekken. En natuurlijk is er, zoals eerder vermeld, de spanning die ze voelen voor de bevalling.

Er zijn yogascholen waar de partner standaard deelneemt aan de zwangerschapsyogalessen. Waarom kiezen jullie ervoor om aparte workshops te geven?

Voor een vrouw die zwanger is verandert er veel, niet alleen fysiek, maar ook geestelijk en emotioneel. Zwangerschapsyoga helpt ze om met deze veranderingen om te gaan en zorgt voor ontspanning en rust op al deze gebieden. Onze insteek is dat de zwangere vrouw zich in eerste instantie op zichzelf en de baby moet kunnen focussen.
Als er een partner bij is, zoals dat het geval is bij de Partnerworkshops, dan ben je voor een deel ook bezig met de partner. Bevallen is in eerste instantie toch iets dat moeder en kind samen doen. Vaak kan de vrouw zich beter voorbereiden als de partner niet altijd aanwezig is bij de lessen, dan is er minder ruis.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat de rol van de partner niet belangrijk is. Mentaal en praktisch gezien kan die steun enorm zijn. Daarom bieden we eens in het kwartaal een partnerworkshop aan.

Wat is de bedoeling van de partnerworkshops?

Bij de partnerworkshops gaat het erom dat de zwangere vrouw en de partner – degene die bij de bevalling aanwezig is, dit kan ook een moeder of  vriendin zijn –  een idee krijgen van hoe een bevalling kan gaan en hoe je kunt bijdragen om de bevalling zo goed mogelijk te laten verlopen. Er worden houdingen en ademhalingen besproken die er voor zorgen dat ze beiden kunnen ontspannen.
Partners komen nu meer omdat ze dat zelf willen en gaan zelfs uit eigen beweging meepuffen! Je ziet dat ze opgaan in de ontspanningsoefeningen. Dan geef ik ze mee: “Als je dít hebt tijdens de bevalling dan is dat een ideale uitgangspositie!”
Na afloop hoor ik vaak hoe fijn ze het hebben gevonden en dat het hen vertrouwen heeft gegeven om met deze kennis de bevalling in te gaan.
Ik merk dat zwangerschap en bevalling helaas steeds meer benaderd worden vanuit een medische invalshoek. Er zijn bijvoorbeeld nog maar weinig thuisbevallingen. Ik hoor steeds vaker dat dames worden doorverwezen naar het ziekenhuis. Er is mogelijk iets geconstateerd waardoor ze, soms al vanaf een vroeg stadium, worden gemonitord.  Vaak is er niets ernstigs aan de hand, maar dit levert zoveel stress op, dat het natuurlijke proces van de zwangerschap wordt verstoord. Het werkt dus eigenlijk averechts.
Ik vind het belangrijk dat zwangeren (en hun partners) beseffen dat een geboorte iets heel moois is, je bent bezig met nieuw leven te schenken. Als je dit beseft en je verbindt je met je kindje dan kan het een hele mooie ervaring zijn en niet slechts een fysiek gebeuren of medische aangelegenheid.
Als yoga kan helpen om rust en bezinning te bereiken, dan neemt de angst voor medische complicaties af. Er is dan weer ruimte voor vreugde en vertrouwen.

Vanuit de yoga wordt er ook op een spirituele manier naar de zwangerschap gekeken, de geboorte van een ziel op aarde. In hoeverre is er voor deze benadering ruimte in de lessen?

Ik benadruk vaak dat het voor een kind heel intens is om geboren te worden. Het komt uit een andere wereld. Ik spreek dan niet over de geestelijke wereld van de ziel, want daar staat niet iedereen voor open, maar over de warme veilige, donkere omgeving waar het negen maanden verblijft. Stel je voor hoe het is om geboren te worden, je moet door een nauw baringskanaal en komt in een wereld vol licht en geluid. Zeker als je in een ziekenhuis bevalt, gebeurt er zoveel rond het kind. Voor de moeder is het belangrijk te beseffen dat de overgang naar een aards leven heel groot is. Als een moeder rustig, liefdevol en vol vertrouwen is, dan vergemakkelijkt dat de overgang voor het kindje.
Wat ik ook belangrijk vind om mee te geven, is dat de moeders na de geboorte eerst hun kindje bij zich krijgen. Het moet medisch natuurlijk toelaatbaar zijn, maar gelukkig wordt dit tegenwoordig, zelfs bij een keizersnede, steeds vaker gedaan. Vroeger werden eerst de praktische dingen gedaan nadat het kindje was gehaald; schoonmaken, wegen etc. Daarna kwam het kind pas op de borst van de moeder. Voor moeder en kind is het heel heftig om na 9 maanden zo gescheiden te worden. De eerste ervaring van een pasgeboren baby zou de nestwarmte van de moeder moeten zijn. Dat is heel belangrijk voor de hechting tussen moeder en kind en voor het gevoel van veiligheid voor de baby.

Wat raad je yogadocenten aan die zwangere dames in hun groep hebben of die graag zwangerschapsyoga willen geven?

De Zwangerschapsyogaworkshop is heel geschikt voor docenten die weleens zwangeren in hun les hebben en zich afvragen wat ze wel en niet kunnen doen. Maar als je serieus zwangerschapsyoga wilt gaan geven en een goede basis wilt hebben, dan zou ik zeker de opleiding aanraden!
Gisteren liep een yogadocent mee met de Partnerworkshop. Zij had de Zwangerschapsyogaworkshop voor docenten al gedaan en ze vroeg me wat de meerwaarde is om de opleiding te gaan doen. Ik heb haar uitgelegd dat de opleiding een betere basis geeft. Als je de opleiding doet krijg je veel meer (yoga) theorie en uitleg over aangepaste hatha yogaoefeningen. Bij de workshop leer je in één dag verschillende nieuwe ademhalingen; flankademhaling, roosademhaling, puffen…  Als je daar met regelmaat les in krijg en kunt oefenen, dan heb je een stevigere basis dan wanneer je je alles in één dag eigen moet maken.

Intervieuw met Jacqueline Rantong, docent Integrale Zwangerschapsyoga

Van 22 t/m 25 augustus verbleef onze docente Carolina  Leeuw-Wagner in Trier voor een korte bijscholing. Na haar avontuur van de Nadi- Spierherstel Therapieopleiding (NMT) vorige zomer waarvan zij uitgebreid verslag deed in IYM, had ze ook deze zomer de behoefte om zich te laten bijscholen in de Ayur yogatherapie scholing van Remo Rittiner.

Omdat Remo op dit moment overal werkzaam is, behalve dichtbij, kom ik terecht op de site van zijn collega-assistent Christoph Kraft, die een yogastudio in Trier heeft. Daar zie ik een viertal workshops staan die me interesseren en ik besluit me voor twee ervan op te geven. Geld heb ik op dat moment niet, maar ach, what’s new. Eigenschap van Vata? Wat maakt het uit. Agastya zei altijd: Geld moet rollen. Als je het niet uitgeeft, komt het ook niet naar je toe.
En ja hoor, de week dat ik me opgeef, krijg ik wat gemaakte organisatie-uren uitbetaald van mijn muziekensemble én krijg er een privéleerling bij; een musicus die dertig lessen bij mij mag gaan nemen van haar baas, waarvan er tien vooruitbetaald worden.

Dus ik stap in mijn aubergine Panda en kom na een lange autorit aan op mijn bestemming. Een appartement van Airbnb, waarvan de enorm krappe parkeergarage me wat benauwd maakt om doorheen te manoeuvreren, maar de Russische eigenaar leidt mij met rustige stem naar een parkeerplek waar mijn panda de komende dagen kan blijven staan. Ook de entree van de galerij geeft me een unheimisch gevoel, maar Igor laat me de binnenkant van een net en schoon appartement zien, dat op loopafstand van het gezellige oude centrum van Trier is.

Ik parkeer mijn spullen en vertrek direct naar de Yogastudio, waar Christoph mij opwacht voor een privéles. Het is even zoeken naar de ingang, maar dan vind ik deze op een bedrijventerrein, tussen een grote winkel voor de ‘doe het zelf’ man/vrouw en de Mac Donalds. Ook hier blijkt de binnenkant vele malen mooier dan de buitenkant deed vermoeden.

Ik ken Christoph zoals gezegd van de NMT opleiding, waar hij Remo intensief assisteerde, dus het voelt vertrouwd wanneer hij na wat uitwisseling van informatie voorstelt om mij eerst een NMT behandeling te geven.
De volgende dagen ondervind ik de enorme helende kracht die is uitgegaan van deze drukpunten behandeling. Het resultaat op mijn lichaam en geest is boven verwachting, wat mij een extra motivatie boost geeft om de NMT opleiding weer te gaan geven bij IYN in september.

De volgende dag heb ik wat tijd om de stad te verkennen. Ik ben gek op boottochtjes, dus ik laat me voor de lunch eerst nog even lekker langs de Moesel varen.
Na de lunch gaat het dan echt van start en de komende dagen dompel ik me onder in de complexiteit van de oorzaken van ziektes. De workshop wordt gegeven door Prof. Dr. Martin Mittwede, natuurgeneeskundige voor psychotherapie.

Vele dingen die ik op een andere wijze en in een ander deel van mijn wezen bij de Integrale Yoga in de lessen van Lopamudra en Agastya heb mogen ontvangen, worden een feest der herkenning in het mentale. Ik prijs mezelf dan ook gelukkig dat ik erachter kom hoeveel ik in de afgelopen jaren heb meegekregen van deze twee bijzondere mensen, waardoor ik deze workshop, ondanks dat het geheel in het Duits is, goed kan volgen.

Naast een hoeveelheid aan informatie, krijgen we ook meditatieve oefeningen. Deze zijn eenvoudig en daardoor zeer doeltreffend. Ze geven inzicht of herinneren mij op z’n minst weer aan bepaalde thema’s in mijn leven.

Er wordt gesproken over hoopgevende dingen, namelijk dat zowel in de spirituele kringen als in de westerse psychoanalyse er steeds meer het belang wordt gezien van een holistische aanpak bij ziekten. Dat ziekte/pijn een combinatie is van vele factoren en dat de behandelwijze dus per persoon zeer verschillend en persoonlijk is. Ik kan dit uit ervaring alleen maar beamen.
Er wordt gesproken over het Zelf, God, filosofie, het belang van kunst, het onderhouden van liefdevolle relaties, beweging, voeding, de dosha’s, de guna’s, samskara en ga zo maar door. Kortom teveel om op te noemen.
Hij geeft met klem het advies om mensen met ziekten altijd door te verwijzen naar een arts, iets wat ik ook bij IYN vaak heb horen zeggen: Wij zijn geen therapeuten/helers. Wat uiteraard niet wil zeggen dat yogalessen niet helend kunnen zijn.

Ondanks de zeer lange dagen, ben ik zeer helder en wakker. Later realiseer ik me dat ik meestroom op de vibraties van het aanwezige collectieve mentale bewustzijn.

Als rode draad hoor ik een pleidooi om dogma’s over boord te gooien, om vooral te leven en ieder deel van ons wezen onder de loep te nemen en te ontwikkelen.
Dat klinkt als muziek in mijn oren en sluit mijns inziens mooi aan bij de Integrale Yogaweg.

Carolina

 

 

Diverse wetenschappelijke onderzoeken, wereldwijd, wijzen uit dat beoefening van yoga een positieve invloed heeft bij herstel van stress en burn-out.
Ook binnen de diverse yogacentra merken wij dat mensen steeds vaker met stress-gerelateerde klachten bij ons aankloppen. Integrale Yoga, zoals wij die beoefenen, is een uitstekende methode om het lichaam te ontspannen en het denken tot rust te brengen. Zowel bij Integrale Yoga Rotterdam als bij Mica Yoga in Nootdorp is er een speciaal herstelprogramma voor mensen die door stress niet meer goed kunnen functioneren.
Ook bij de andere centra kun je terecht om te leren ontspannen en aan je energie te werken.

Onderzoek heeft onlangs uitgewezen dat vier op de tien werknemers ervaart dat ze heel veel en heel snel moeten werken, één op de zeven werknemers kampt met burn-out klachten. Er wordt tegenwoordig zelfs gesproken van een burn-outepidemie.
Op Hogescholen en universiteiten is stress de grootste oorzaak van uitval en ook onder mensen die niet in loondienst zijn, maar wiens levens door financiële en/of gezinsomstandigheden ernstig onder druk komen te staan hebben te maken met dit fenomeen.

Juni 2012, op zaterdag kwam ik terug van een relaxte vakantie, zondagnacht kreeg ik bij de gedachte weer te moeten gaan werken een paniekaanval, maandagochtend zat ik bij de huisarts….”burn-out”. Bij mij ging letterlijk het licht uit, ik kon ook echt helemaal niks meer! Heb een paar dagen in een donkere slaapkamer gelegen, kon geen licht en geluiden meer verdragen. Kon niet praten, alleen maar huilen.

In het geval van een burn-out is de energie volledig opgebrand. Je bent uitgeput, niet meer tot iets toe in staat. Je zou het kunnen vergelijken met schulden hebben bij een bank. Je hebt meer geld uitgegeven dan je had en dus sta je in de min, hoe meer en langer je rood staat hoe nijpender de situatie wordt. Bij een burn-out heb je meer energie verbruikt dan je tot je beschikking had en dus staat je energieniveau in de min.

Je kunt je afvragen, hoe kan een lichaam nu meer energie verbruiken dan het tot zijn of haar beschikking heeft?

Het stresshormoon Cortisol

Als je je gedurende langere tijd in een stressvolle situatie bevindt, wordt in het lichaam het hormoon cortisol aangemaakt om deze periode te overleven. Het maakt het mogelijk om een langere tijd alert te blijven, om een langere periode het hoofd te bieden aan de bedreigende situatie die het lichaam ervaart. Als de stressvolle periode achter de rug is neemt de hoeveelheid van dit stresshormoon weer af.

Een stressvolle situatie hoeft helemaal geen levensbedreigende situatie te zijn, het kan een deadline op je werk of voor je studie zijn, veel overwerk waardoor andere verplichtingen niet nagekomen kunnen worden, twijfel over het voortbestaan van je functie bij een reorganisatie of overname, spanningen in je relatie, een ziek kind, financiële problemen waardoor je ervaart dat er voortdurend een tekort is en noem maar op.

Wanneer een mens gedurende langere tijd onder te veel stress leeft blijven de waarden van cortisol hoog. Het evenwicht tussen spanning en ontspanning is grotendeels weg, waardoor het lichaam in een constante actieve modus staat. Hierdoor kunnen allerlei symptomen ontstaan zoals: verhoogde spierspanning, snellere hartslag, snellere ademhaling en rusteloosheid die wanneer deze situatie te lang aanhoudt kunnen leiden tot een burn-out.

Om een lichaam te laten herstellen van te veel stress of een burn-out is het dus enerzijds belangrijk dat het stresshormoon cortisol afneemt, anderzijds dat de balans tussen spanning en ontspanning wordt hersteld. Wanneer het lichaam eenmaal herstellende is, is het zeker ook van belang de oorzaak van te achterhalen en hieraan te werken.

Het piekeren hield maar niet op, dus ik ging sporten…..mijn lichaam dacht daar heel anders over, het ging gewoon niet!

Bij bewegen wordt het hormoon endorfine aangemaakt. Endorfine zorgt ervoor dat het seintje in je hersenen om cortisol (stresshormoon) aan te maken, gedempt wordt. Bewegen zorgt dus voor minder stress. Wanneer je naar je huisarts gaat met stress-gerelateerde klachten zal deze je o.a. aanraden te gaan bewegen. Maar wanneer je eenmaal in een burn-out beland bent, kan beweging zoals sport of een lange wandeling te zwaar zijn voor het lichaam. Je komt in een soort vicieuze cirkel: om stress te verminderen moet je bewegen, maar voor bewegen heb je energie nodig en die heb je dus niet.

Dus dacht ik, laat ik yoga proberen, dat is veel minder inspannend. De oefeningen waren wel oké en tijdens de meditatie lag ik heerlijk te slapen.

Het effect van Hatha Yoga

Bij stress spannen de spieren zich aan, de houding wordt krampachtig. In de yoga bij stress en burn-out zijn de fysieke houdingen gericht op ontspanning van de spieren.

Gaandeweg leer je ook te luisteren naar de signalen die het lichaam geeft. Dankzij de houdingen ga je het lichaam bewuster voelen, waardoor er meer lichaamsbewustzijn ontstaat. Zo kun je leren ook in het dagelijks leven je fysieke grenzen aan te voelen. Bovendien geven de houdingen het lichaam nieuwe energie, vitaliteit en kracht. Al tijdens de verschillende houdingen merk je dat het lichaam spanningen gaat loslaten, de zenuwen tot rust komen en er een verstilling in het hoofd optreedt.

Werken aan de ademhaling

Veel mensen hebben niet in de gaten dat hun ademhaling verstoord is. Bijvoorbeeld, de ademhaling is te snel of te oppervlakkig. Stress is hier vaak de oorzaak van.

Tijdens yogalessen wordt gewerkt aan een rustige ademhaling. De adem en het denken zijn met elkaar verbonden en reageren op elkaar en ook zijn alle lichaamsfuncties van de ademhaling afhankelijk. De adem is de bron van het leven. Als je de adem rustiger maakt,  reageert het hele lichaam daarop. Wanneer het denken op hol slaat met piekergedachten die niet meer te stoppen zijn, dan is de ademhaling een belangrijke sleutel om dat te doorbreken. Want als je langzamer ademt, wordt het denken langzamer, komt de adem tot rust dan reageren het denken en het lichaam daar op en komen ook tot rust. Als de adem ritmisch wordt, reageert de hartslag daar op. Door de ademhaling te verdiepen krijgen de emoties een draagvlak en komen ze tot rust.

Ontspanningsoefeningen

Om meer rust te ervaren in zowel het lichaam, het denken als het voelen, behoren ook korte ontspanningsoefeningen tot het programma.

Na een paar keer leek het wel of mijn rugpijn wat minder werd, mijn schouders minder pijnlijk waren, ik kon af en toe de meditatie volgen……..en het werd stiller in mijn hoofd.
Wat een verademing, eindelijk rust, ik was door de jaren heen vergeten wat dat was!
Dus ik ging elke dag, het werd een behoefte, yoga om mijn lichaam & geest tot rust te laten komen.

Yoga is ook nu nog mijn houvast, er zijn natuurlijk altijd gedachten…..maar het gaat erom wat je met je gedachten doet! Piekeren blijkt ineens een keuze.
Als ik voel dat het weer druk wordt in mijn hoofd, dan doe ik mijn oefeningen, gebruik de adem en ik mediteer. Het geeft mij een veilig  gevoel….controle te hebben over mijzelf.

Manuela

Heb jij last van stress?

Een burn-out, je had misschien al meerdere waarschuwingen gekregen en deze genegeerd. Ineens is er dan het moment waarop het niet meer gaat. Het lichaam kan niet meer, het is helemaal uitgeput. Het denken is zwaar overprikkeld en werkt niet meer. Vaak gaat dit gepaard met paniekaanvallen en emoties die je totaal niet meer de baas bent. Gebeurt dit echt? vraag je je misschien af, want zo ken je jezelf niet.

Het verschilt natuurlijk per persoon, maar de meeste mensen met een burn-out hebben het niet aan zien komen. Ineens kun je niets meer. Zeker als je gewend bent om altijd door te gaan, is dat heel moeilijk te accepteren. Je wilt zo snel mogelijk weer verder, werken aan je herstel.

Vaak als je de diagnose burn-out krijgt kun je niet direct terecht voor een professionele behandeling. Er moet gezocht worden naar passende zorg en dan is het maar de vraag hoe lang je moet wachten voor je kunt starten.

De burn-out programma’s bij het Centrum voor Integrale Yoga in Rotterdam en bij Mica Yoga in Nootdorp zijn direct toegankelijk voor mensen die te maken hebben met ongezonde stress en/of in een burn-out terecht zijn gekomen. Beide programma’s bieden ondersteuning tot je professionele hulp hebt gevonden en als je die hebt gevonden kan het programma je professionele behandeling aanvullen en je ondersteunen op de weg naar herstel.

De programma’s bestaan uit yogalessen, massage en andere aanvullende behandelingen.

Zie hiervoor de websites:

integraleyoganederland.nl/stress/

micayoga.nl/burn-out-programma

 

Op zaterdag 11 augustus vertrek ik naar Duitsland voor een nieuw yoga-avontuur. Een week lang duiken in de wereld van ‘Nadi Muskeln Therapie’, een cursus die gegeven wordt door de Zwitser Remo Rittiner.
Ik raakte nieuwsgierig naar deze man, door de twee boeken die hij geschreven heeft: Het grote Yogatherapieboek en Herstelmethode nadi-spiertherapie.

Na een lange, maar redelijk comfortabele trein- en busreis, kom ik een dag voordat de cursus begint aan in het kleine plaatsje Holzbalge, zo’n 4 km verwijderd van Schweringen waar de cursus zal plaatsvinden. De vrouw des huizes is niet thuis, maar na een kleine speurtocht vind ik de voordeursleutel en voel me gelijk thuis in dit sprookjeshuis, midden in de maisvelden.

Op zondag neem ik mijn tijd om te acclimatiseren, de omgeving op de fiets te ontdekken en een verfrissende duik te nemen in het meer van Schweringen.

Om 18.00 vangt het feest aan in het Peter Hess Centrum met gezamenlijk eten waarna we gelijk van start gaan.            Gezeten in een kring vraagt Remo ons om beurten onze fysieke pijntjes en mankementen op te noemen, ons lijden, Duka. Niet om er verder op in te gaan, maar zodat hij in de komende dagen de juiste proefpersoon naar voren kan halen om ons dingen te laten zien en ervaren. Hij hamert erop dat het gaat om ervaren door te voelen. Dat we anatomie niet zozeer uit boeken kunnen leren, maar vooral door te voelen, anders blijft het boekenkennis. En om te leren voelen moeten we in contact komen met ons hart.
Vervolgens vraagt hij ons nog wat onze doelen zijn met deze cursus, wat je het liefst vanuit je hart zou willen doen en/of wat je anders zou willen op dit moment in je leven.
Ik moet bekennen dat grote groepen niet zo mijn ding is. Er gaan dus nogal wat dingen door me heen, maar ik neem het allemaal waar, ook mijn nervositeit, en merk dat ik me er vrij snel toch overheen kan zetten. Ik klap niet dicht en besluit om niet in mijn veilige schulp te kruipen. Ik kamp momenteel niet met grote levensvragen. Mijn doel is fysiek herstel en om de kennis die ik hier opdoe weer door te kunnen geven.
Het Duits blijkt me in elk geval goed af te gaan, men ‘verstaat’ me en complimenteert me. Het ego maakt een ronde dansje;-) en Remo zegt ook nog zeer verheugd te zijn dat de vertaling in het Nederlands van zijn boek er nu toe geleid heeft dat iemand helemaal uit Nederland is gekomen.
We gaan een verdieping hoger en sluiten deze dag af met een meditatie. Yoga Nidra zo ik later begreep.
Het OHM werd aan het einde door Remo luidkeels aangezwengeld. Hij heeft dat duidelijk vaker gedaan;-) en heeft een mooi stemgeluid. De meeste deelnemers, waaronder ondergetekende, zijn nog wat schuchter. De minder schuchtere hadden wat mij betreft wat meer schuchter mogen zijn ha ha;-). Dit is nog even wennen voor mijn gevoelige oortjes en ik voel me er behoorlijk ongemakkelijk bij. Agastya zou zeggen: stel jezelf de vraag, wat is het dat zich ongemakkelijk voelt, ha ha ha.

De volgende ochtend fiets ik door de velden van Holzbalge naar Schweringen. Om 07.30 betreden we de ruimte in stilte en Remo leidt de meditatie.
De meditatie wordt gedeeltelijk begeleid door klankschalen.
Dit is vooral omdat de cursus gegeven wordt in het Peter Hess centrum, dat gespecialiseerd is in allerlei dingen met klankschalen. Vanwege eerdere ervaringen met geluiden en klankconcerten waar mijn lichaam nogal van streek raakte, word ik ook nu hier niet dolgelukkig van en hoop vurig dat ze dit niet iedere dag doen.
Er volgt ook een reflecterende vraag, die we kennelijk hardop in het universum mogen beantwoorden. Ik heb daar zelf geen behoefte aan en schrik dan ook de eerste keer van de persoon naast me die de stilte plots verbreekt door een woord of zin hardop uit te spreken.
We vervolgen meteen met hatha yoga, volgens de yogatherapie oefeningen.  We beginnen met de voeten en iedere dag zullen we een stukje omhoog in het lichaam gaan.

Ik wist wel dat ik mijn voeten niet zo heel veel aandacht geef, maar de eerste ochtend was al gelijk weer een bevestiging dat jezelf van daaruit opbouwen toch echt wel z’n voordelen heeft en een uitwerking heeft op de rest van het lichaam.
Ook word ik geconfronteerd met het feit dat ik nog niet op volle kracht ben sinds mijn fysieke tegenvaller begin van dit jaar. Dat maakt me emotioneel, maar de oefeningen maken me tegelijk hoopvol op volledig herstel.
Ik ben vooral erg blij als we om 09.15 eindelijk de ontbijttafel mogen aanvallen;-)

Na het ontbijt is er een blok theorie. We leren een aantal spieren en energiepunten om spanningen los te kunnen laten en we gaan oefenen op elkaar. Nu gaan de dingen natuurlijk nooit zoals je het zelf bedacht had, dus na de zorgvuldig door mij uitgekozen 1e persoon, moesten we wisselen van partner (en vele wisselingen zouden volgen in de komende dagen).
Ik besluit me eraan over te geven en kom tot mijn vreugde erachter dat ik redelijk in balans ben en kan blijven, dus kom maar op. Oké die nogal stevig uitziende man (in mijn hoofd beoordeel ik hem als ‘boer van een vent’) vermijd ik nog even. Laten we niet gelijk op dag 2 overmoedig worden.

Na het warme middageten hebben we 1 ½ uur pauze. Die tijd heb ik ook wel even nodig, om een dutje te doen in 1 van de hangmatten buiten. Het Duits gaat me goed af, maar vraagt toch hier en daar extra inspanning van het denkvermogen. En het lichaam wil ook wel even pauze van al die energieën.

In de middag is er weer theorie, veel oefenen op elkaar en we sluiten de dag af met een meditatie en de volgende reflecterende vragen:
– Hoe voel je je nu
– Wat heb je vandaag erkend
– Wat is er veranderd

Sommigen hebben naar eigen zeggen al veel los gelaten, getransformeerd en roepen hoe fantastisch dit alles is. Woorden als Vrede, Harmonie, Eenheid, ja ja , ik ken ze allemaal, maar ik ben er nog allemaal wat nuchterder onder. Aard van het beestje. Bij mij dalen ervaringen so wie so altijd wat later in.

Op dag 3 zijn de Knieën aan de beurt. Ook hier kom ik erachter hoe de spieren met elkaar verbonden zijn en dat wanneer alles goed samenwerkt er meer harmonie en kracht in het lichaam komt. Je kunt het wel weten, maar als je het echt voelt snap je ook waarom dat zo werkt.
Ik voel me wel wat door elkaar geschud, ook in mijn hersenen. Waar ik me met de Feldenkrais lessen vooral heb bezig gehouden met ‘moeiteloos bewegen’ kost alles me hier erg veel moeite. Ik moet mijn best doen om de ontmoedigende stemmetjes niet de overhand te laten krijgen: ‘je zult nooit echt sterk worden, straks ga je weer door je rug, mijn lichaam trilt als een gek, zie je wel, what were you thinking!

Toch voel ik me na de oefeningen weer als herboren en geniet van het ontbijt. Iedereen is heel erg aardig en laat elkaar zijn zoals ie is. Ik trek de wat stillere Pitta types aan en vanaf het eerste moment is er een meisje/vrouw die ik alleen maar aan hoef te kijken en we begrijpen elkaar. Wat fijn is dat toch! Ook tegen Remo hoef ik niet veel te zeggen gelukkig.

Éen van de andere deelnemers legt mij uit waarom men de tonen van de klankschalen zo door elkaar laat gaan en wat het nut is. Dat daarmee het ego kan oplossen in die klanken, dat de hersenen dan niet de tonen kunnen bestempelen. Ze zegt ook dat ze de ervaring heeft dat vooral musici hier last van hebben, omdat wij graag een bepaalde harmonie herkennen. Ik probeer er nu iets anders tegen aan te kijken, al is het gewoon vooral fysiek onaangenaam.

Vandaag legt Remo het belang uit van de Nadi’s, de kanalen voor Prana, levensenergie. Ook spreekt hij over Golgi, bepaalde zenuwpunten. Weer veel informatie die we direct op elkaar gaan uitproberen. Geen wonder dat ik ’s avonds om 20.00 uur in mijn bedje lig.

Dag 4 valt mij het zwaarst. Het is woensdag. Ik voel me onzeker. Deze dag behandelt ook mijn grootste pijn-gebied: heupen, bekken, lage onderrug… De komende behandelingen beangstigen mij. Uitgerekend vandaag krijg ik een vrouw die meteen ‘voll dran geht’ zeg maar;-0
En daar is mijn valkuil. Ik kan namelijk erg gelaten blijven onder pijn. Ik ben het als gewoon gaan ervaren, ben een doorzetter en heb zo’n stem die zegt: ‘als het zo heftig is zal het wel goed voor je zijn, kan het eindelijk loslaten’.
Ik ben ’s avonds kapot en heb overal pijn. Voor de zoveelste keer leert  mijn lichaam mij dat de minder subtiele methodes mij geen goed doen.

Op dag 5 kom ik echt in de weerstand. Ik was tot nu toe helder en open tijdens de meditaties, maar vandaag zijn er enkel saboterende gedachtes.
We gaan steeds verder omhoog en mijn lichaam is nu totaal gespannen van al het drukken. Iets wat ik ken, dat mijn lichaam met stress reageert. Ik ben niet overtuigd. Ik wil eigenlijk naar huis. Ik ben ook helemaal klaar met die verdomde klankschalen. En vandaag wilde Remo ook nog dat we allemaal op onze eigen frequentie het OHM gingen zingen. OH NEE! Het was al vals, maar dit is echt niet te verdragen. Ik ben alles behalve stil en ontspannen. Ik besluit zelfs mijn oren dicht te doen en voorover te buigen in mijn eigen wereld. Iedereen heeft toch zijn ogen dicht, dus niemand die het ziet;-)
Na de hatha voel ik me een stuk beter!
Tijdens de theorie en het observeren blijkt 80% van de deelnemers wel een lichte vorm of soms zelfs een behoorlijke scoliose te hebben. We zijn allemaal scheef niet waar. Wil overigens niet zeggen dat iedereen er ook daadwerkelijk last van hoeft te hebben!

Dag 6, we zijn bij de schouders aangekomen. We krijgen veel mooie oefeningen. Simpel, maar zeer inspannend en effectief. Mijn voorovergebogen violistenschoudertjes worden er blij van.

Bij de theorie leren we weer veel punten. Remo neemt mij als voorbeeld, vanwege de overmatige spanning die ik in de schouders heb. Door mijn beroep als violiste, maar natuurlijk ook gewoon omdat ik zo’n stress-kip ben;-) Vandaag is er vooral veel aandacht voor de adem en oefeningen voor innerlijke groei.

Bij het oefenen gaat het nu ook echt om het leren voelen met de handen, het ‘Fingerspitzengefühl’ voor wat diegene onder jou nodig heeft. Zoals Agastya ook altijd zei: zodra je het gevoel hebt dat jij je best gaat doen, dan  moet je stoppen. Wijze les!

Vandaag krijg ik natuurlijk die man die nogal fanatiek is en het liefst alles 2x doet om zeker te weten dat hij goed zit. Ik wil hem niet ontmoedigen en maak het hem daardoor niet gemakkelijk om mij aan te voelen. Maar Remo waakt erover dat men mij met zachtheid behandelt en legt uit dat er mensen zijn bij wie je juist met zachte hand veel meer ontspanning en verdeling van energie bereikt en bij een ander er flink op los kunt gaan om beter resultaat te boeken. Mij geeft hij mee dat ik ook echt moet zeggen als het te hard is. Ik communiceer meestal in de stilte, maar in sommige situaties is het zo nu en dan beter om mijn mond te gebruiken.

Na de lunch worden er loodjes getrokken, ik heb geluk! Weer iemand met wie ik nog niet heb samengewerkt, maar een gelijkgestemde zeg maar.
We gaan namelijk oefenen zoals het op het examen zal gaan. Dat betekent een korte anamnese en een behandeling van 50 minuten plus ontspanning. Eerst de behandeling ondergaan en vervolgens geven.

Op de 7e dag is het examendag.
Net als voorgaande dagen starten we om 07.30 met de meditatie. Na de meditatie wordt er een mantra gezongen, in het Sanskriet…. Oftewel, ik heb geen idee wat ik zojuist gezongen heb en het doet niet zoveel met me.

Bij de hatha yogaoefeningen zijn nek en hoofd aan de beurt.
Na wat theorie worden er weer loodjes getrokken. Ik tref een jonge meid die het allemaal goed aanvoelt en in de vingers heeft. Ze geeft me de tijd en eindelijk lost er zich iets op in het pijngebied. Er biggelen wat tranen over mijn wangen, maar ik ben niet verdrietig. Het is meer het gevoel van ruimte. Weer een stukje dichterbij volledig herstel.

Er volgt een schriftelijke test, maar alles gaat heel relaxed, net zoals bij Integrale Yoga. Fouten bestaan niet en we bespreken gezamenlijk de antwoorden.
Hoe mooi zou het zijn als het op scholen ook zo ging. Gaat het niet om het leren zelf? Wat men zichzelf eigen wil maken? Als je iets niet weet, is het kennelijk (nog) niet voor jou op dit moment. Weten komt met ervaring.

Ik zeg dus niet dat ik alles al weet of begrijp, maar ik heb inspiratie opgedaan om dat wat ik geleerd heb en opgepikt heb door te geven.

Als laatste volgt een mooi ritueel buiten in de zon. Als ik mijn man dat bij thuiskomst vertel vraagt hij gelijk: in een heksenkring? Ha ha, ik begrijp meteen wat hij bedoelt. Ja, in een heksenkring;-). Hij weet hoe graag ik in grote groepen en kringen vertoef;-0. En toch was het een hele mooie ervaring en een mooie afsluiting!

Ik ben dankbaar voor deze ervaring. Ik ben Remo zeer dankbaar dat hij zijn kennis zo belangeloos wil delen met iedereen. Ook Christoph Kraft, zijn assistent deze dagen, ben ik zeer dankbaar voor al zijn accurate aanwijzingen.

Ik heb veel mooie lieve mensen mogen leren kennen, zowel op de cursus als daarbuiten.

Carolina, yogadocente centrum voor Integrale Yoga

Remo Rittiner: https://www.ayuryoga.ch
Christof Kraft: https://www.yoga-kraftquelle.de

 

 

 

 

 

DELFSHAVEN – De zusjes Maria (11) en Hanna (9) volgen yogalessen bij Integrale Yoga Nederland in Rotterdam. ‘Bij yoga doe je oefeningen. Daar moet je meestal bij strekken. Op die manier train je je spieren, je balans en je concentratie. Je wordt er rustig en sterk van’, legt Maria uit.

Maria: ‘Ik ga elke week een uur naar les. In de zaal pakken we eerst een matje. Dan doet onze juf oefeningen voor. Wij doen haar na, je kijkt daarbij hoe ver je komt. Elke oefening of houding heeft een naam. Zo heb je de Boom, de Hond en de Kaars.’

Vaak oefenen helpt

Maria zegt: ‘Soms is een oefening best zwaar. Dan is het moeilijk om een bepaalde houding vol te houden. Toch moet je doorzetten. Daar word je sterk van. Hoe vaker je oefent, hoe beter je wordt. Aan het eind van een les doen we liggend een oefening om te ontspannen.’

Uitdagende houdingen

Maria en Hanna zien wel eens yogahoudingen van anderen, die heel uitdagend zijn. ‘Dat zou ik ook wel willen kunnen’, zegt Maria. Hanna: ‘Ik denk dan wel eens: doet dat geen pijn?’ Een uitdaging hebben, is wel leerzaam. Maria: ‘Je moet dan veel oefenen en soms tussendoor rust nemen.’

Zoeken met blinddoek

Hanna zit in een andere yogagroep dan Maria. Hanna: ‘Wij doen soms ook een spelletje. Dan krijgt iemand een blinddoek om, en die moet anderen gaan zoeken. Zij hebben zich verstopt. De zoeker wordt eerst rondgedraaid, dat maakt duizelig. Het is een grappig spel, want iemand vinden is dan lastig.’

Zelf yogales geven

Maria: ‘Vorig jaar heb ik een yogales aan mijn groep op school gegeven. Dat heb ik goed voorbereid. Ik zocht oefeningen uit die ik graag met mijn klasgenoten wilde uitvoeren. Zij vonden het leuk en hadden veel aandacht. Ze waren na die les een stuk rustiger en konden beter leren.’

Letten op je ademhaling

Maria: ‘Voor yoga hoef je geen goede conditie te hebben. Er is geen competitie. Je bent tijdens een oefening vooral op jezelf gericht en op je ademhaling. Ik ga altijd graag naar les, je krijgt er snel vrienden. Ik merk dat ik me op school beter concentreer door yoga.’

 

* Tip voor rust van de juf

Ga op je rug liggen, met je ogen dicht. Leg je handen op je buik, net onder je navel. Adem rustig in en uit door je neus. Als je inademt, blaas je je buik als een ballonnetje op. Als je uitademt, laat je die langzaam leeglopen. Concentreer je op je buik en hoe die op en neer gaat.

 

Op de foto: Maria (links) en Hanna samen met juf Saskia in de tuin van Integrale Yoga Nederland.

Foto’s en tekst: Marianne van de Polder